اثر افزودن یونجه خشک به عنوان جاذب ر طوبت بر کیفیت تخمیر و تولید پساب در سیلاژ ذرت

چکیده
    هدف از انجام مطالعة حاضر، بررسی اثر یونجة خشک (به عنوان جاذب رطوبت) بر تولید پساب و کیفیت تخمیر سیلاژ ذرت بود. در طرحی کاملاً تصادفی در قالب فاکتوریل 4×3 به سه علوفة کامل ذرت با مادة خشک 3/18، 7/21 و 5/25 درصد، چهار سطح جاذب صفر، 5، 10 و 20 درصد اضافه و در سه تکرار در لوله‌هایی از جنس پلی‌وینیل کلریدی با عنوان سیلوی کوچک به مدت 90 روز سیلو شدند. با افزایش سطح استفاده از جاذب، مقادیر خاکستر و نیتروژن کل سیلاژها افزایش و الیاف نامحلول در شویندة خنثی به طور معنی‌داری کاهش یافت (05/0>P). اثر سطوح جاذب و رطوبت روی مادة خشک سیلاژها معنی‌دار بود و مادة خشک با 10 و 20 درصد جاذب بیشترین افزایش را نشان داد (05/0>P). تمام سیلاژها دارای pH مطلوب (در محدودة 79/3 تا 33/4) بودند. با وجود این، pH سیلاژها تحت تأثیر اثر متقابل رطوبت و سطح جاذب قرارگرفت (05/0>P). با افزایش سطح استفاده از جاذب، pH سیلاژها افزایش یافت اما این افزایش در سیلاژهایی با 26 درصد مادة خشک با شدت کمتری مشاهده شد. همچنین، مقادیر کربوهیدرات محلول باقی‌مانده تحت تأثیر اثر متقابل بین رطوبت و سطح جاذب قرارگرفت. بدین صورت که در سیلاژهای با 18 درصد مادة خشک اختلاف بین سطوح جاذب کمتر از اختلاف آنها در سیلاژهای با 22 و 26 درصد مادة خشک بود (05/0P<). با افزایش سطح یونجة خشک، پایداری هوازی در سیلاژهایی که رطوبت اولیة بالاتری داشتند بهبود یافت و به موازات افزایش مادة خشک اولیة علوفة ذرت، اختلاف در پایداری هوازی کمتر شد (05/0>P). با افزایش سطح یونجه در سیلاژ، تولید پساب کاهش یافت، به‌طوری‌که پساب در سیلاژهای حاوی 20 درصد یونجه خشک به صفر رسید (05/0>P). در پساب سیلاژهایی که سطوح بالاتری جاذب داشتند غلظت مادة خشک و نیتروژن بیشتر بود، اما کل مادة خشک و نیتروژن هدررفته در این تیمارها کاهش یافت. نتایج نشان داد استفاده از حداقل 10 درصد یونجة خشک باعث کاهش مؤثر پساب، بهبود پایداری هوازی و تولید ذرت سیلوشده با pH مطلوب می‌گردد.