کشورهایی که ایران در تولیدعلم گوی سبقت را از آنها ربود

رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری گفت: ایران در تولید علم گوی سبقت را از سوئد ربود و براساس داده های ISI در تولید علم به رتبه 19 در جهان دست یافت. جعفر مهراد در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: قدرت علمی دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی ایران با انتشار مقاله های علمی در مجلات بین المللی شکل دیگری به خود گرفته و پایگاه تامسون رویترز که در ایران به نام ISI مشهور است با نمایه سازی بهترین مجلات جهان که تعداد آن ها بالغ بر 10 هزار نشریه است از توسعه علمی کشور خبر می دهد. ارتقاء جایگاه جهانی ایران در تولید علم وی با بیان این نکته که بر اساس رصد تولید علم در این پایگاه، جمهوری اسلامی ایران تا 31 تیرماه سال جاری با تولید 12346 مقاله یعنی تقریباً با تولید 2 درصد از کل تولید علم جهان موفق به کسب رتبه 20 جهان شد، خاطرنشان کرد: هم اکنون با تلاش دانشمندان ایران و داده های ISC ، جمهوری اسلامی ایران با تولید 17150 مقاله یعنی با تولید 006/2 درصد از کل تولید علم جهان و با یک پله صعود به جایگاه 19 دست یافته است. ایران در تولید علم رتبه 19 را از آن خود کرد سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) ادامه داد: ایران با این تولید، فاصله خود را با ترکیه که تا 31 تیرماه سال جاری، 13156 مقاله تولید کرده بود کم کرد و سوئد را که در زمان یاد شده در جایگاه 19 تولید علم نشسته بود پشت سر گذاشت و موفق به احراز مقام 19 تولید علم جهان شد. این مقام مسئول خاطرنشن کرد: ترکیه تا این زمان با تولید 17741 مقاله در رتبه 18 تولید علم جهان قرار دارد، به عبارت دیگر این کشور تا این تاریخ تنها با 591 مقاله از ایران جلوتر است. وضعیت صعود سایر کشورها به گفته مهراد، روسیه نیز چند پله صعود داشته و از مرتبه 17 در 31 تیرماه سال جاری به مرتبه 15 صعود کرده است. وی ادامه داد: بعد از ایران، کشورهای سوئد، لهستان، بلژیک، دانمارک، اتریش و رژیم اشغالگر قدس به ترتیب با تولید 17148 مقاله، 15475 مقاله، 15148 مقاله، 10986 مقاله، 10589 مقاله و 9890 مقاله در رتبه های 20 تا 25 قرار دارند. رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری اعلام کرد که رتبه 30 که به سنگاپور برای تولید 8107 مقاله تعلق دارد و نام هیچ یک از کشورهای اسلامی مشاهده نمی شود. همکاری دانشگاهها در تولید علم سرپرست ISC افزود: وقتی صحبت از حجم تولید مقالات علمی می شود برخی افراد توجه خود را به کیفیت مقالات تولید شده معطوف می دارند. کیفیت مقالات به استنادها و کشورهای همکاری کننده مربوط می شود. رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری ادامه داد: در تولید 17150 مقاله توسط دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و فناوری ایران، کشورهای متعددی همکاری داشته اند که این مقالات توسط استادان و اعضای هیأت علمی بسیاری از کشورهای همکاری کننده نوشته شده است. سهم آمریکا و سایر کشورها در تولید مقاله وی افزود: سهم ایالات متحده در این مورد 748 مقاله (362/4 درصد) است، سپس کشورهای کانادا، انگلستان، آلمان و استرالیا به ترتیب با 360 رکورد، 316 رکورد، 300 رکورد و 257 رکورد در مرتبه های دوم تا پنجم قرار دارند. علاوه بر این سایر کشورهای همکاری کننده به ترتیب از رتبه 6 تا 10 عبارت است از: مالزی، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و کره جنوبی و در مرتبه های 11 تا 15 کشورهای ترکیه، چین، هلند، سویس و هندوستان قرار دارند. همکاری کشورهای خارجی با ایران برای تولید مقاله به گفته مهراد، با نگاهی اجمالی به توان علمی کشورهای یاد شده می توان چنین برداشت کرد که سطح مقالات تولید شده، بالاست و از کیفیت مناسبی، برخوردار هستند. کشورهای یاد شده به استثنای ترکیه و مالزی از نظر علمی در گروه کشورهای پیشرفته قرار دارند و همکاری این کشورها با دانشمندان ایرانی خود نشان دهنده توان علمی ایران و پژوهشگران ایرانی است که علاقه مشترکی برای همکاریهای علمی وجود دارد و نمود آن چاپ مقالات علمی در مجلات معتبر بین المللی است. رتبه سایر کشورها رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری اعلام کرد که بعد از کشورهای یاد شده می توان نام ژاپن، سوئد، بلژیک، اتریش، برزیل، پرتغال، نیوزلند، روسیه، جمهوری چک، فنلاند و دهها کشور دیگر را مشاهده کرده که در تولید مقالات علمی با دانشمندان ایران همکاری کرده اند. سهم رشته های دانشگاهی در تولید علم مهراد در ادامه با بیان اینکه در بین رشته های دانشگاهی سهم رشته ها از نظر تولید علم متفاوت است، خاطرنشان کرد: علم مواد با 1030 مقاله (006/6 درصد از 17150 مقاله) در رتبه نخست قرار دارد. سپس، شیمی (چند رشته ای)، مهندسی برق و الکترونیک، مهندسی شیمی و مکانیک با تولید 990 مقاله، 859 مقاله، 825 مقاله و 760 مقاله به ترتیب در جایگاه 2 تا 5 تولید علم ایران نشسته اند، علاوه بر این رتبه رشته داروسازی و بیوتکنولوژی و میکروبیولوژی کاربردی 9 و 10 اعلام شده است. جزئیات مقالات پژوهشی ایران رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری با یادآوری این موضوع که مقاله های چاپ شده در مجلات معتبر بین المللی از پشتیبانی مالی و عمدتاً پژوهشی برخوردار بوده اند، ادامه داد: در این بین، 184 مقاله توسط دانشگاه تهران مورد حمایت مالی قرار گرفته و سهم حمایتی دانشگاه علوم پزشکی تهران 125 مقاله است. وی ادامه داد: دانشگاههای شیراز، تربیت مدرس، فردوسی مشهد، پژوهشگاه دانشهای بنیادی و دانشگاه علوم پزشکی شیراز به ترتیب از 100، 77، 72، 64 و 54 مقاله پژوهشی حاصل از پروژه های تحقیقاتی حمایت کرده اند، البته موضوع حمایت مالی آن چیزی است که در مقالات به ثبت رسیده و ممکن است این حمایت در تعدادی از مقالات دیگر درج نشده باشد که لازم است از سوی نویسندگان رعایت شود.