پوشش‌های نانومتری ضدلک ضدمیکروبی خود تمیزشونده به منظور استفاده در ابزار جراحی در پژوهشگاه مواد و انرژی ساخته شد.
به گزارش خبرگزاری فارس از کرج به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه مواد و انرژی مستقر در کرج، مجری این طرح با اشاره به کاربرد این پوشش‌ها در تجهیزات پزشکی و ابزار جراحی گفت: پوشش‌های ایجاد شده قابل مصرف برای دیوارهای بیمارستانی و مراکز بهداشتی نیز هستند.
پروانه سنگ‌پور اظهار کرد: وسایل پزشکی مبتنی بر فناوری نانو، جراحان را قادر می‌سازند که عمل‌هایی با دقت و ایمنی بالاتر انجام دهند و پارامترهای فیزیولوژیکی و بیومکانیکی را با صحت و دقت بیشتری کنترل کنند، همچنین عمل‌هایی انجام دهند که احتمال عفونت استفاده از ابزار آلوده را به حداقل ممکن برسانند.
این پژوهشگر افزود: وسایل جراحی مانند چاقو، انبر، گیره و مته می‌توانند به نانو پوشش‌هایی مجهز شوند که قابلیت و کارایی آن‌ها را افزایش داده و اطمینان از عدم بروز مشکلات عفونت‌های ابزاری را برای جراح فراهم کند.
سنگ‌پور ادامه داد: پوشش‌های ضدمیکروبی با کمک به کاهش پایداری و گسترش میکروب‌ها به عنوان عواملی تکمیلی و نه به عنوان جایگزین برای فرایندهای گندزدایی و ضدعفونی تجهیزات جراحی و سطوح عامل جراحی (از قبیل دارو‌های ضدعفونی و ...) در محل، به حساب می‌آیند و طراحی سطوح خود تمیز شونده و ضدمیکروبی یکی از گزینه‌های مناسب برای جلوگیری از انتقال میکروب توسط ابزار مربوطه است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده فناوری نانو و مواد پیشرفته این پژوهشگاه تصریح کرد: بر این اساس با استفاده از کاشت نانو ذراتی که دارای خاصیت آنتی باکتریال هستند در لایه نازکی از ماده‌ای با قابلیت سازش‌پذیری زیستی و خواص مکانیکی خوب، می‌توان به لایه‌ای مناسب برای پوشش ابزار جراحی (که غالباً از جنس استیل ضد زنگ هستند) و یک سطح خود تمیزشونده ضدمیکروبی با استحکام بالا دست یافت.
وی با اشاره به اینکه نانو کامپوزیت‌های فلزی، پلیمری به دلیل کاربردهای ضدمیکروبی توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند، اضافه کرد: امروزه نانو ذرات نقره بهترین مواد برای از بین بردن باکتری هستند چرا که سطح ضد باکتریایی با پوشش نانو ذرات نقره افزایش می‌یابد که با کوچک‌ترین تماس یک باکتری با آن، باکتری را از بین می‌برد.
این پژوهشگر ادامه داد: همچنین مطالعات نشان داده است که افزودن فلزات دیگر و همچنین روی می‌تواند اثر ضدباکتری نقره را در مقابل باکتری‌ها گرم مثبت و منفی تقویت کند؛ بنابراین در این طرح اثر ضدمیکروبی و ضدلک بودن پوشش نانوکامپوزیت TaN حاوی ترکیب نانوذرات آلیاژی را بررسی و نتایج مطلوب حاصل شد.
سنگ‌پور خاطرنشان کرد: لایه‌های نازک نانو کامپوزیتی TaN با ترکیب فلزات نامبرده در کنار ایجاد حفاظ فیزیکی مناسب قادر به کنترل میزان آزادسازی یون‌های فلزی توسط کنترل سایز ذرات هستند و خواص مکانیکی، استحکام و ضدلک بودن این سطوح نیز مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج آن، استحکام، ضدخش و لک بودن لایه‌های پوشش داده شده را تأیید می‌کند.
این پژوهشگر در پایان گفت: تاکنون این پوشش به منظور استفاده در ابزار جراحی مورد توجه قرار نگرفته و آنچه ممکن است در کنار جذابیت‌های این هوشمندی نادیده گرفته شود، مزایای اقتصادی و صرفه‌جویی‌های کلانی است که تولید و استفاده از نانو پوشش‌های هوشمند به دنبال خواهد داشت؛ بنابراین سوق دادن تحقیقات در زمینه پوشش‌های نوین در این جهت و به دنبال آن تجاری‌سازی این فناوری می‌تواند به عنوان افقی روشن و دستاوردی عظیم در عرصه تحقیقات نانوپوشش‌ها در کشورمان مورد توجه قرار گیرد.
