یک استاد دانشگاه صنعتی شریف با انتقاد از سیستم فعلی پذیرش دانشجوی دکتری، با بیان اینکه آزمون زبان و تست هوش و یک امتحان تستی نمیتواند ملاک مناسبی برای انتخاب دانشجوی دکتری باشد، در عین حال پیشنهاد کرد که پذیرش دانشجوی دکتری برای دانشگاههای دارای هیات ممیزه به خودشان واگذار شود. به گزارش سرویس دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر مهدی احسان، استاد تمام دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف که تاکنون حدود یکصد دانشجوی دکتری و ارشد را پذیرش و راهنمایی کرده است، در میزگرد "نقد و بررسی سیستم پذیرش دانشجوی دکتری" که با حضور دو تن از اساتید دانشگاههای علم و صنعت و امیرکبیر در محل ایسنا برگزار شد، با بیان اینکه اعتماد دانشگاهها طی سالهای گذشته به وزارت علوم کمرنگ شده است، اظهار کرد: طی سالهای اخیر به دلیل برخی تصمیمات آنی، اعتماد دانشگاهیان به وزارت علوم کمرنگ شده است، در حالی که باید وزارت علوم دانشگاهیان را حمایت کند و سرویس‌دهنده به دانشگاهها باشد. پذیرش دانشجو دکتری به یک روش بنیان‌سوز برای آموزش عالی تبدیل شده است استاد دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به تغییر سیستم پذیرش دانشجوی دکتری در دولت دهم و حذف اختیارات دانشگاهها، ادامه داد: در وزارت علوم مشکلات بسیاری در زمینه‌های گوناگون وجود دارد، در حال حاضر پذیرش دانشجویان دکتری در کنار سایر تصمیمات به یک روش بنیان‌سوز برای آموزش عالی تبدیل شده است و برای شروع باید میان وزارت علوم و دانشگاهها آشتی ایجاد شود. به اعتقاد دکتر احسان، در حال حاضر ارتباط دانشگاه و وزارت علوم، ارتباط قوی و فایدهمندی نیست و این مسئله به تمام مسائل دانشگاه سایه انداخته است بنابراین قبل از اقدام ضرورت دارد، اعتماد بین وزارت علوم و دانشگاه تقویت شود. وی با اشاره به سیستم پذیرش دانشجوی دکتری، اظهار کرد: تاکنون سیستم‌های مختلفی را برای این نوع پذیرش انجام شده است، اما متاسفانه هنوز هم نتوانسته‌ایم به یک سیستم مفید و قابل قبول در این باره دست یابیم. وی با بیان اینکه در حال حاضر برای دانشگاههای مختلف از طریق آزمون متمرکز وزارتخانه جذب دانشجو انجام می‌شود، اظهار کرد: جذب دانشجو از این طریق نمیتواند معیار و ملاک مناسبی برای دانشجوی دکتری باشد و باید تمهیدات اساسی برای این زمینه اخذ شود. دکتر احسان با بیان اینکه برگزاری امتحان تستی و بعد از آن امتحان زبان و تست هوش نمیتواند سنجش مناسبی برای پذیرش دانشجوی دکتری باشد، گفت: پس از برگزاری این آزمون، با ضریب 4 دروس تخصصی و ضریب یک درس زبان و هوش، دانشجویان نمرهای را کسب می‌کنند و درصورت کسب حدنصاب برای مصاحبه به دانشگاهها معرفی می‌شوند. متاسفانه این گونه گزینش، شیوه مناسبی برای تفکیک دانشجویان دکتری نیست. استاد تمام دانشگاه صنعتی شریف همچنین اظهار کرد: متقاضیان دوره دکتری در این مرحله معمولا از هوش کافی برخوردار هستند و برگزاری یک امتحان تستی برای درسهای تخصصی نیز قدرت تشخیص و تمیز دانشجویان را ندارد، در حالی که فاکتورهای اساسی و مهم‌تری در گزینش دانشجوی دکتری وجود دارد. مسئولیت اجرایی پذیرش دانشجوی دکتری به دانشگاهها واگذار شود این عضو هیات علمی دانشگاه شریف با اشاره به دخالت و ورود وزارت علوم در اجرا، گفت: وزارت علوم عمدتا وظیفه ستادی و نظارتی در امر دانشگاهها را دارد و مسئولیت اجرایی پذیرش دانشجوی دکتری بهتر است به دانشگاهها واگذار شود. دکتر احسان با بیان اینکه این سیاستگذاری و وضع قوانین تنها نباید برای دانشجویان دکتری صورت بگیرد، گفت: وزارت علوم در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد نیز می‌تواند تنها کار سنجش را انجام دهد و مسئولیت گزینش را به خود دانشگاهها محول کند. وی با بیان اینکه در حال حاضر تعداد زیادی داوطلب برای آزمون دکتری در سال جاری ثبت‌نام کرده‌اند، گفت: نمیتوان یک کار اجرایی را به همین سادگی به یک حرکت ایده‌آل تبدیل کرد و برای رسیدن به یک پذیرش آرمانی، وقت و برنامه لازم است. دکتر احسان که خود از موسسان و برنامه ریزان دوره دکتری برق در داخل کشور است، اظهار کرد: در ابتدای راه اندازی دوره دکتری برق در آن زمان نیز خیلی‌ها مخالف آغاز این برنامه در داخل مملکت بودند، اما در نهایت دانشگاه شریف موفق به ایجاد این رشته شد. امروز هم امیدواریم تغییر برنامه پذیرش دانشجویان دکتری با وجود تمام موانع میسر شود. وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نحوه پذیرش دانشجوی دکتری دردانشکده برق دانشگاه صنعتی شریف، اظهار کرد: در حال حاضر این دانشکده براساس فرمول خود دانشجوی دکتری می‌پذیرد به این معنا که 60 درصد گزینش سوابق آموزشی دانشجو ( محل تحصیل، معدل، زمان تحصیل و...) و 40 درصد نیز سوابق تحقیقاتی است، در نهایت مجموع نمره کسب شده را در ضریبی بین صفر و یک که منعکس کننده ظرفیت، زمینه تحقیقاتی و امکانات داشکده است ضرب می نماید که نمره مصاحبه دانشجو را تعیین می‌نماید. این استاد دانشگاه با اشاره به پدیده تحمیل دانشجوی دکتری از طرق مختلف به دانشگاهها در دورههای گذشته، گفت: خوشبختانه دانشگاه شریف زیربار خیلی از تحمیل‌ها نمی‌رود. تعیین ظرفیت پذیرش دکتری از اختیارات دانشگاه است دکتر احسان در ادامه سخنان خود با اشاره به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در پذیرش دانشجوی دکتری، اظهار کرد: بر اساس مصوبه این شورا تعیین ظرفیت پذیرش دانشجوی دکتری با توجه به امکانات از اختیارات دانشگاه است، ولی متاسفانه در این مورد توجهی نمی‌شود به نحوی که در حال حاضر امکانات دانشگاهها و ظرفیت پذیرش دانشجوی دکتری در اغلب دانشگاهها مناسب نیست و باید راهکارهای اساسی در این زمینه اندیشیده شود. دکتر احسان همچنین درباره راهکارهای اصلاح سیستم پذیرش دانشجوی دکتری گفت: باید اصل را بر این بگذاریم که سیاست را وزارت علوم تعیین کند و اختیارات اجرایی در دست دانشگاه باشد. وی با بیان اینکه می‌توان دانشگاه‌هایی که هیات ممیزه دارند را از دانشگاه‌هایی که هیات ممیزه ندارند، تفکیک کرد، گفت: می‌توان اختیارات بیشتری به دانشگاه‌هایی که دارای هیات ممیزه هستند، داده شود. بسیاری از تصمیمات دکتری توسط کسانی گرفته می‌شود که تجربه پذیرش یک دانشجوی دکتری را نداشته‌اند این عضو هیات علمی دانشگاه شریف، تصریح کرد: متاسفانه بسیاری از تصمیمات درباره دانشجویان دکتری و برنامه‌های مربوطه توسط کسانی گرفته می‌شود که خودشان حتی تجربه پذیرش یک مورد دانشجوی دکتری را نیز نداشته‌اند. احسان با بیان اینکه دانشگاهیان عموما افراد نجیبی هستند، اظهار کرد: معمولا دانشگاهیان کمتر به این رفتارها و تصمیمات اعتراض می‌کنند، چرا که نمی‌خواهند حاشیه‌ای در مراکز آموزشی ایجاد شود. پذیرش دانشجوی دکتری باید به طور کامل به دانشگاهها واگذار شود وی با بیان اینکه این سیاست‌های آموزش عالی مدت‌هاست که دامنگیر دانشگاه‌هاست، گفت: شاید مسئولان مربوطه می‌دانستند که این امتحانات کمکی چندانی به تقکیک دانشجویان برای پذیرش در این دوره ندارد و به نظر می‌رسد می‌خواستند کنترل پذیرش دانشجو را دست خود داشته باشند، بنابراین افزایش 70 درصدی اختیار دانشگاهها که در دوره جدید وزارت علوم اتخاذ شده نیز چندان رهگشا نیست و پذیرش دانشجوی دکتری با اتخاذ تدابیری باید به طور کامل به دانشگاهها واگذار شود. این استاد دانشگاه در خاتمه با بیان اینکه وزارتخانه بهتر است وظیفه ستادی خود را پیش بگیرد و در ارتباط با تعیین ظرفیت و نحوه گزینش دانشجوی دکتری به نقش اصلی خود برگردد، تصریح کرد: وزارت علوم وظیفه سیاستگذاری برای تعیین ظرفیت و نحوه پذیرش دانشجو دکتری را در دست بگیرد و انتخاب دانشجوی دکتری را به دانشگاهها واگذار کند.
