وضعیت تولیدعلم کشور در 7رشته- تاثیر بلوغ علمی ایران در افزایش علم جهان

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام آمار تولید علم مربوط به رشته های دامپزشکی، علوم زمین، انرژی، علوم محیط زیست، علم مواد، ریاضیات و فیزیک که از پایگاه استنادی اسکوپوس استخراج شده را تشریح کرد. دکتر جعفر مهراد در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: بی تردید دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی جمهوری اسلامی ایران از نظر تولید علم به حدی از بلوغ و رشد علمی رسیده اند که اکنون انتشارات هریک از رشته های دانشگاهی به نحو چشمگیری تاثیرات مطلوب خود را در افزایش تولیدات علمی به جا گذاشته و موجبات  رشد و تحول در علم و فناوری را فراهم آورده است. وی اظهار داشت: مقایسه وضعیت علمی جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر با سال های قبل و حتی در مقایسه با کشورهای نوظهور علمی افق روشن و نوید بخشی را نشان می دهد که حاصل تلاش زنان و مردان متعهد و متخصص در دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی مشغول به کار علمی است. به گفته مهراد تدوین سیاستهای علمی درست و کارآمد از سوی مقامات آموزش عالی و تحقیقات علمی کشور نیز در افزایش تولیدات علمی اثر بخش بوده و این نیز به سهم خود موجبات ارتقا تولید و توسعه علمی را فراهم آورده است. سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با تشریح آمار تولید علم مربوط به رشته های دامپزشکی، علوم زمین، انرژی، علوم محیط زیست، علم مواد، ریاضیات و فیزیک گفت: اطلاعات تولید علم در رشته های فوق مربوط به سال های 1996 تا 2010 میلادی است که از پایگاه استنادی اسکوپوس استخراج شده است. وضعیت تولید علم در دامپزشکی دکتر مهراد تعداد مقالات دامپزشکی در بازه زمانی فوق را 1690 مدرک عنوان کرد که به این تعداد از مقالات 3559 استناد صورت گرفته که رقمی درخور توجه است و تعداد خود استنادی نیز حدود 1376 استناد است. دامپزشکی 1996-2010 اچ ایندکس 20 تعداد مدارک 1.690 مدارک قابل استناد 1.663 تعداد کل استنادهای دریافتی 3.559 تعداد خود استنادی 1.376 نسبت تعداد استناد به مقاله 11,2  
علوم زمین وسیارات به گفته مهراد کلیه مقالات پژوهشی منتشر شده در رشته علوم زمین و سیارات 2869 مقاله است که در طی پنج سال توسط دانشمندان این رشته در مجلات معتبر بین المللی منتشر شده است.  علوم زمین وسیارات 1996-2010 اچ ایندکس 39 تعداد مدارک 2.869 مدارک قابل استناد 2.804 تعداد کل استنادهای دریافتی 15.170 تعداد خود استنادی 6.245 نسبت تعداد استناد به مقاله 29,5 وی گفت: در اینجا نیز تعداد استنادهای صورت گرفته به مقالات زمین شناسی دانشمندان ایرانی که رقمی برابر با 15170 می باشد حائز اهمیت بوده و نشان دهنده کیفیت مناسب این مقالات در مطالعات و تحقیقات بین المللی است. مقایسه خود استنادی به تعداد 1376 مورد با کل استنادهای دریافتی مؤید این ادعاست. وضعیت تولید علم در رشته های مربوط به انرژی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در حوزه انرژی ادامه داد: در سالهای اخیر دولت جمهوری اسلامی ایران تلاش گسترده ای را برای صنعتی کردن کشور آغاز کرده و در این رابطه یکی از مهمترین چالش های پیش روی ایران، منابع انرژی است که به حد کافی در این سرزمین وجود دارد. وی به مهر گفت: اتفاقا همین امر باعث تاسیس رشته های مختلف مرتبط با حوزه انرژی در دانشگاه های کشور شده که تاسیس این رشته ها به نوبه خود در انتشار مقالات تحقیقاتی سهم قابل توجهی داشته و انتظار می رود با توجه به تامین امنیت لازم برای تولید و انتقال انرژی، هر روز بر تعداد مقالات پژوهشی در حوزه انرژی افزوده شود. مهراد تصریح کرد: استخراج داده های مربوط به انرژی در بازه زمانی 1996 تا 2010 میلادی نشان می دهد که در طی این دوره 2046 مقاله با نام ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس ثبت شده است. نکته ای که در این آمار جلب توجه می کند از یک طرف تعداد کل استنادهای دریافتی برابر با 8527 استناد و تعداد استناد به هر مقاله برابر با 17/4 است.  انرژی 1996-2010 اچ ایندکس 28 تعداد مدارک 2.046  مدارک قابل استناد 2.019 تعداد کل استنادهای دریافتی 8.527 تعداد خود استنادی 3.111 نسبت تعداد استناد به مقاله 17,4 محیط زیست دکتر مهراد در بحث محیط زیست معتقد است که در عصر حاضر و با توجه به صنعتی شدن کشورها، موضوع محیط زیست از جایگاه ویژه ای برخوردار است و این بحث در آموزه های اسلامی نیز به شدت مورد تاکید قرار گرفته و در برنامه های دانشگاهی نیز در رشته های مختلف از جمله عمران، شهرسازی، معادن و ... از جایگاه با اهمیتی برخوردار است. وی گفت: در محیط زیست در پنج سال مورد مطالعه، جمعا 4667 مقاله از دانشمندان ایران در پایگاه اسکوپوس به ثبت رسیده که به این تعداد مقاله 27451 استناد صورت پذیرفته است. میزان خود استنادی ها 10630 و تعداد استناد به هر مقاله 88/5 است.  محیط زیست 1996-2010 اچ ایندکس 55 تعداد مدارک 4.667  مدارک قابل استناد 4.588 تعداد کل استنادهای دریافتی 27.451 تعداد خود استنادی 10.620 نسبت تعداد استناد به مقاله 88,5   علوم ریاضی، فیزیک نجوم و علم مواد   سرپرست ISC در مورد رشته های ریاضیات، فیزیک و نجوم و علم مواد خاطرنشان کرد: در بازه زمانی 1996 تا 2010 میلادی به ترتیب 7161، 8572، 10433 مدرک به نام جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسیده است. در این رشته ها نیز تعداد کل استنادهای دریافتی نسبت به تعداد خود استنادی ها بسیار بیشتر است، طوریکه در رشته علوم ریاضی، فیزیک نجوم و علم مواد به ترتیب 28193، 44019 و 50696 استناد را به خود اختصاص داده اند. در این بین تعداد استناد به این مقالات در فیزیک و نجوم 14/5 ، در علم مواد 84/4 و در ریاضیات 94/3 است.