دانشگاه شانگهای، جدیدترین رتبه بندی جهانی دانشگاهی خود را که برای اولین بار در سال 2003 و توسط مرکز دانشگاه های جهانی این دانشگاه منتشر شد، اعلام کرد که بر اساس آن دانشگاه هاروارد عنوان برترین دانشگاه جهان را دریافت کرده است. به گزارش خبرگزاری مهر، رتبه بندی شانگهای بر اساس 6 شاخص دانشگاه های جهان را دسته بندی می کند: تعداد دانش آموختگان و کارمندان دانشگاه که موفق به دریافت جایزه صلح نوبل شده اند، تعداد دانش آموختگان و کارمندان دانشگاه که مدالهای علمی رشته های مختلف را به دست آورده اند، تعداد پژوهشگرانی که دارای بیشترین ارجاع هستند، تعداد مقالاتی که در مجلات Nature و Science چاپ شده اند، تعداد مقالاتی که در Science Citation Index Expanded و Social Sciences Citation Index فهرست شده اند، سرانه فعالیت پژوهشی هر فرد در مقایسه با بزرگی دانشگاه. شانگهای سالانه بیش از هزار دانشگاه در سرتاسر جهان را مورد بررسی قرار داده و رتبه بندی می کند، اما لیستی از 500 دانشگاه برتر جهان را در گزارشهای سالانه خود منتشر می کند. با وجود اینکه در ابتدا هدف از این رتبه بندی بررسی جایگاه دانشگاه های چینی در جهان بوده است، این سیستم توجه دانشگاه ها، دولتها و رسانه های بسیاری را از سرتاسر جهان به خود جلب کرد. در رتبه بندی سال 2011 شانگهای از دانشگاه های جهان، نام یکی از دانشگاه های ایرانی با ارتقا رتبه ای محسوس نیز به چشم می خورد. رشته های مورد توجه شانگهای در این رتبه بندی رشته های علوم طبیعی و ریاضی، مهندسی/ تکنولوژی و علوم رایانه ای، علوم زیستی و کشاورزی، طب بالینی و داروسازی و در نهایت علوم اجتماعی بوده اند و موضوعات مورد توجه در این رتبه بندی نیز ریاضی، فیزیک، شیمی، علوم رایانه ای و اقتصاد هستند. 10 دانشگاه برتر جهان در رتبه بندی 2011 شانگهای بر اساس رتبه بندی سال 2011، دانشگاه های هاروارد، استنفورد، MIT، و کالیفرنیا برکلی از آمریکا، کمبریج از بریتانیا، موسسه تکنولوژی کالیفرنیا، دانشگاه پرینستون، دانشگاه کلمبیا دانشگاه شیکاگو از آمریکا و دانشگاه آکسفورد از بریتانیا رتبه های اول تا دهم دانشگاه های جهان را به دست آورده اند. به طور کلی در میان 500 دانشگاه برتر جهان در حدود 172 دانشگاه آمریکایی، 37 دانشگاه بریتانایی، 23 دانشگاه ژاپنی، هفت دانشگاه از سوئیس، 22 دانشگاه از کانادا، 21 دانشگاه از فرانسه، چهار دانشگاه از دانمارک، 13 دانشگاه از هلند، 39 دانشگاه از آلمان، 11 دانشگاه از سوئد، 19 دانشگاه از استرالیا، دو دانشگاه از روسیه، هفت دانشگاه از بلژیک، هفت دانشگاه از تایوان، 11 دانشگاه از کره جنوبی، هفت دانشگاه از برزیل، یک دانشگاه از مکزیک، پنج دانشگاه از هنگ کنگ، یک دانشگاه از آرژانتین، 11 دانشگاه از اسپانیا، یک دانشگاه از چک، 23 دانشگاه از چین، دو دانشگاه از عربستان، هفت دانشگاه از اتریش، دو دانشگاه از سنگاپور و دو دانشگاه از یونان، 13 دانشگاه از ایتالیا، سه دانشگاه از ایرلند، سه دانشگاه از آفریقای جنوبی، یک دانشگاه از هند و دو دانشگاه از لهستان، سه دانشگاه از فنلاند، یک دانشگاه از پرتغال، دو دانشگاه از مجارستان، یک دانشگاه از ایران، دو دانشگاه از شیلی، یک دانشگاه از مالزی، و یک دانشگاه از کروواسی حضور دارند. علوم طبیعی و ریاضیات در رشته علوم طبیعی و ریاضیات دانشگاه های هاروارد، برکلی، پرینستون و موسسه تکنولوژی کالیفرنیا از آمریکا رتبه های اول تا چهارم و دانشگاه کمبریج بریتانیا رتبه پنجم را به دست آورده اند. همچنین دانشگاه های استنفورد و MIT از آمریکا رتبه های ششم و هفتم، موسسه تکنولوژی فدرال سوئیس رتبه هشتم، دانشگاه آکسفورد بریتانیا و دانشگاه توکیو ژاپن رتبه دهم را در این رشته علمی به دست آورده اند. رشته مهندسی، تکنولوژی و علوم رایانه ای هر 10 رتبه برتر این رشته در جهان به دانشگاه های آمریکایی اختصاص یافته است و این سلطه تا رتبه 16 همچنان در اختیار ایالات متحده قرار دارد. دانشگاه های MIT، استنفورد، برکلی، ایلینویز، جورجیا، تگزاس، میشیگان، کارنگی ملون، پنسیلوانیا و مریلند در رتبه بندی شانگهای به عنوان برترینهای جهان در رشته مهندسی و علوم رایانه ای انتخاب شده اند. رشته علوم زیستی و کشاورزی در میان دانشگاه های برتر جهان در این رشته نیز تنها یک دانشگاه بریتانیایی وجود دارد و بقیه دانشگاه ها به ایالات متحده اختصاص یافته اند. دانشگاه های هاروارد، MIT، کالیفرنیا، کمبریج، واشنگتن، استنفورد، مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس، دانشگاه ییل، کورنل، و کلمبیا به عنوان 10 دانشگاه برتر رشته های علوم زیستی و کشاورزی رتبه بندی شانگهای انتخاب شده اند. رشته طب بالینی و داروسازی دانشگاه هاروارد، مانند بسیاری از موارد دیگر در این رشته خاص عنوان برترین دانشگاه جهان را به خود اختصاص داده و در پی این دانشگاه، دانشگاه های کالیفرنیا سن فرانسیسکو، واشنگتن، جان هاپکینز، کلمبیا، مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس، کالیفرنیا لس آنجلس، کمبریج، موسسه کارولینسکا و دانشگاه کالج لندن رتبه های 2 تا 10 را به دست آورده اند. رشته علوم اجتماعی دانشگاه های آمریکایی تا رتبه 14 این رشته را در جهان به خود اختصاص داده اند و پس از آن دانشگاه هایی از بریتانیا، کانادا و هلند به چشم می خورند. بر اساس گزارش جدید رتبه بندی شانگهای، دانشگاه های هاروارد، شیکاگو، MIT، برکلی، کلمبیا، استنفورد، پرینستون، ییل، پنسیلوانیا و نیویورک دانشگاه های برتر جهان در رشته علوم اجتماعی انتخاب شده اند. دانشگاههای علوم پزشکی تهران و تهران نیز که به صورت مشترک در این رتبه بندی شرکت کرده بودند با ارتقائی محسوس توانسته اند خود را از رتبه 401 تا 500 در سال گذشته به رتبه 301 تا 400 برساند.