معاون آموزشی جهاد دانشگاهی در آستانه سی و چهارمین سالگرد تاسیس جهاددانشگاهی با تشریح عملکرد یک ساله در حوزههای آموزشهای تخصصی، آموزشهای علمی کاربردی و آموزش عالی جهاددانشگاهی به نقش جهاددانشگاهی در نقشه جامع علمی کشور و برنامههای پنجم توسعه جهاد دانشگاهی اشاره کرد. دکتر محسن قرنفلی در آستانه 16 مرداد ماه سالروز تاسیس جهاد دانشگاهی درگفتوگویی تفصیلی با خبرنگار«دانشگاهی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، به تشریح عملکرد یکساله این معاونت پرداخت و گفت: جهاددانشگاهی به عنوان یک نهاد علمی فرهنگی در چندین زمینه فعالیت دارد که حوزه تحقیقات، فرهنگی، آموزش و اشتغال را شامل میشود. این محورها و ابعاد حرکتی جهاددانشگاهی در راستای رسالتی است که بر اساس اساسنامه این نهاد وظیفه ارتباط میان دانشگاه و بخشهای صنعتی و اجرایی کشور را برعهده دارد. معاون آموزشی جهاددانشگاهی مهمترین هدف جهاددانشگاهی در حوزه آموزش را تاثیرگذاری در توسعه اشتغال اعلام کرد و گفت: اعتقاد ما بر این است که یکی از مشکلات اشتغال در کشور بحث کیفیت در آموزش و به روز نبودن منابع آموزشی است و جهاددانشگاهی قصد دارد با ارائه آموزشهای تکمیلی برای دانش آموختگان زمینه را برای توسعه اشتغال بیش از گذشته فراهم کند. هدف جهاددانشگاهی اتصال میان دانشگاهها و بخشهای خدماتی و اجرایی است معاون آموزشی جهاددانشگاهی با تاکید بر اینکه وظیفه جهاد پرکردن خلاءها و شکافهایی است که میان دانشگاهها و بخشهای خدماتی و اجرایی به وجود آمده است، گفت: هریک از حوزههای جهاددانشگاهی به گونهای عمل میکنند که نیازها و شکافهای موجود در کشور را پر کنند. حوزه آموزشی جهاد دانشگاهی نیز فلسفه وجودی خود را در این میبیند که فاصله بین دانشگاه و صنعت را به حداقل برساند تا فارغ التحصیلان دانشگاه بتوانند در بخشهای صنعتی و اجرایی کشور به خوبی خدمات ارائه نمایند. قرنفلی با اشاره به اینکه در ساختار آموزشی جهاددانشگاهی سه سطح پیش بینی شده است، گفت: آموزش جهاددانشگاهی شامل سه بخش آموزشهای تخصصی و پیشرفته، آموزشهای علمی - کاربردی و آموزش عالی است. وی با اشاره به اهداف آموزشهای تخصصی و پیشرفته اظهارکرد: به دنبال آن هستیم تا بتوانیم با ارائه دورههای تکمیلی و دورههای تخصصی و پیشرفته از یک سو دانش آموختگان را آماده ورود به صنعت کنیم و از سوی دیگراطلاعات و مهارتهای متخصصان و دست اندرکاران بخشهای اجرایی و صنعتی کشور را از طریق آموزشهای ضمن خدمت و بازآموزی، به روز نماییم. سهم آموزشهای تخصصی در جهاددانشگاهی افزایش مییابد معاون آموزشی جهاددانشگاهی با بیان اینکه نیروی انسانی بزرگترین منبع و سرمایه کشور تلقی میشود، گفت: توسعه منابع انسانی و توانمندسازی و ارتقاء شایستگیهای نیروی انسانی از وظایف مهمی است که میتواند بهرهوری بخش صنعت را ارتقاء دهد، لذا جهاددانشگاهی تمرکز ویژهای براین بخش دارد. وی با اشاره به اینکه آموزشهای تخصصی در سالهای گذشته به دو بخش آموزش عمومی و تخصصی تقسیم بندی شدهاند، گفت: برنامههای ما به این سمت حرکت میکند که سهم آموزش عمومی را کم کنیم و به سمت آموزشهای تخصصی حرکت کنیم. در حال حاضر36 درصد سهم آموزش تخصصی است که در برنامه سه ساله پیش بینی شده که این رقم به 50 درصد ارتقاء یابد. معاون آموزشی جهاددانشگاهی با اشاره به اینکه از منظری دیگر آموزشهای تخصصی شامل بخش آزاد و بخش آموزشهای مربوط به سازمانهای دولتی میشود، گفت: بنا داریم در برنامه سه ساله معاونت آموزشی جهاددانشگاهی بخش آموزشهای ضمن خدمت کارمندان دولت را توسعه دهیم، چرا که معتقدیم ارتقای کیفی آموزشهای ضمن خدمت میتواند بهرهوری نیروی انسانی را در نظام اجرایی کشور بالا ببرد. وی با اشاره به سهم آموزشهای ضمن خدمت در آموزشهای تخصصی در جهاددانشگاهی گفت: به طور متوسط حدود 500 هزار نفر در دورههای تخصصی ما شرکت میکنند که حدود یک سوم این آمار به فراگیران بخش سازمانهای دولتی اختصاص دارد. قرنفلی تعداد مراکز آموزشی تخصصی را بیش از 150 مرکز عنوان کرد و افزود: دربخش آموزشهای تخصصی یک حرکتی در سطح پژوهشکدههای جهاد صورت گرفته که در این زمینه موفق شدهایم کارهای خوبی در سطح بین المللی ارائه کنیم که به طور مثال میتوان به مدرسه تابستانی پژوهشکده رویان در حوزه سلولهای بنیادی اشاره کرد. مدرسههای تابستانی پژوهشکده رویان فرصت حضور در کلاسهای بین المللی را فراهم کرده است وی با بیان اینکه در حال حاضر پنجمین دوره مدرسه تابستانی در حال برگزاری است، گفت: این مدرسه با استقبال خوبی روبرو شده است و توانسته فضایی را فراهم آورد تا دانشجویان و اساتید از تجربیات اساتید مشهور جهانی استفاده کنند. این مدرسه توانسته با آوردن اساتید خارجی و توانمند فرصتی را ایجاد کند تا به جای آنکه دانشجویان و اساتید برای حضور در کلاسهای بین المللی از کشور خارج شوند، بتوانند در ایران از آموزشهای بین المللی بهره ببرند. هرم نیروی انسانی در کشور دچار ضعف است معاون آموزشی جهاددانشگاهی با اشاره به بخش دوم فعالیتهای آموزشی جهاددانشگاهی که مربوط به حوزه آموزش علمی - کاربردی میشود، گفت: اگر به هرم نیروی انسانی در کشور و نیازهای بخش نیروی انسانی صنعت نگاهی بیندازیم متوجه خواهیم شد که یکی از ضعفهای مشهود بخشهای صنعتی فقدان نیروهای ماهر و توانمند مهارتی است. متاسفانه وضعیت ترکیب آموزش عالی به گونهای است که جهت گیریها به سمت تربیت افراد کارشناس و بالاتر رفته و ازحیث تربیت نیروهای کاردان و مهارتی توجه کمتری صورت گرفته است. قرنفلی با تاکید بر اینکه جهاددانشگاهی وظیفه خود میداند که در این زمینه ورود پیدا کند، اظهارکرد: با تاسیس موسسه علمی - کاربردی جهاددانشگاهی در حال حاضر47 مرکزعلمی کاربردی زیرمجموعه آن قرار دارد و با داشتن حدود 70 هزار دانشجو توانستهایم سهم قابل توجهی از تربیت نیروهای انسانی ماهر و کاردان را بر عهده بگیریم. وی با اشاره به اینکه آموزشهایی که بتوانند نرخ اشتغال زایی و پایداری شاغلان را افزایش دهند از اولویتهای مهم جهاددانشگاهی است، افزود: در تلاش هستیم کیفیت و کمیت این دورهها را افزایش دهیم؛ چرا که رابطه تنگاتنگی با اشتغال دارند و انتظار داریم با افزایش دراین زمینهها بتوانیم سطح اشتغال در این زمینهها را بالاتر ببریم. تمرکز موسسه علمی کاربردی جهاددانشگاهی در حوزه IT است قرنفلی با بیان اینکه در برنامه سه ساله در حوزه علمی کاربردی بیشتر جهت گیریها به سمت بخش IT متمرکز خواهد بود، اظهار کرد: در این برنامه بیشتر ظرفیتها را به بخش IT اختصاص دادهایم. به جهت آنکه هم زمینه رو به رشدی دارد و هم به شدت مورد نیاز کشور است و خود فی نفسه زمینه ساز اشتغال و زیر ساخت توسعه بسیاری از رشتههای دیگر است. به همین جهت انتخاب راهبردی ما در آموزشهای علمی کاربردی سوق پیدا کردن به سمت گرایشهای مختلف IT است. معاون آموزشی جهاد دانشگاهی درباره استانداردسازی شعب علمی - کاربردی در سراسر کشور نیز اظهار کرد: جهاددانشگاهی دائما به سمت ارتقای استانداردها حرکت میکند؛ لذا در هر زمان و هر مقطعی مهمترین بحث ارتقاء کیفیت است. قرنفلی با بیان اینکه با تغییر و تحولاتی که در دانشگاه جامع علمی کاربردی به وجود آمده بناست دانشگاه جامع علمی کاربردی و بخشهای فنی حرفهای یکپارچه و منسجم شوند، اظهار کرد: با ریاست جدید دانشگاه جامع علمی کاربردی ارتباطات بسیار خوبی برقرار شده و تجربیاتی که در طی این سالها کسب کردهایم در اختیار آنها قرار داده شد و امیدواریم جهاددانشگاهی در فضای جدید بتواند قدمهای موثرتری بردارد. برخی شعب علمی کاربردی فقط 50 درصد پذیرش دانشجو دارند وی درباره معضل صندلیهای خالی در آموزش عالی کشور به ویژه در دانشگاههای علمی کاربردی اظهارکرد: این یک مشکل عمومی در کشور است و دانشگاههای علمی کاربردی نیز از این ضعف رنج میبرند. برخی از واحدهای علمی کاربردی زیر نظر جهاددانشگاهی تا حدود 60 الی 70 درصد پذیرش دارند و در برخی شهرستانها حتی این رقم تا 50 درصد نیزمیرسد، اما از آنجا که پراکندگی جغرافیایی امکان ادغام این واحدها را برای ما فراهم نمیکند؛ لذا باید با یکسری تدابیر ظرفیتها را تکمیل کنیم که از جمله این تدابیر میتوان به گسترش رشتهها، ارتقای کیفیت و ارتباط نزدیکتر با بخش صنعت اشاره کرد. موسسات آموزش عالی جهاددانشگاهی در میان موسسات غیردولتی جایگاه نخست را دارد معاون آموزشی جهاددانشگاهی با اشاره به بخش سوم فعالیتهای این معاونت که در زمینه آموزش عالی است، گفت: جهاد دانشگاهی در آموزش عالی نیز با یکسری اهداف ویژه ورود پیدا کرده که در حال حاضر دو دانشگاه علم و فرهنگ و علم و هنر و شش موسسه آموزش عالی در شهرهای اصفهان، اهواز، کرمانشاه، رشت، همدان و کاشمر زیر نظر جهاددانشگاهی فعالیت میکنند. وی با تاکید بر اینکه فعالیتهای جهاددانشگاهی در آموزش عالی کشور از نوع غیر دولتی است، گفت: حدود 25 هزار دانشجو در موسسات آموزش عالی مشغول به تحصیل هستند و خوشبختانه موسسات جهاددانشگاهی در میان موسسات غیردولتی از بعد کیفی و کمی جایگاه نخست را دارند. قرنفلی با اشاره به مقاطع تحصیلی و تعداد رشتهها در بخش آموزش عالی جهاددانشگاهی اظهارکرد: موسسات ما در مقاطع مختلف دکتری، کارشناسی ارشد، کارشناسی و کاردانی مشغول به کارآموزی هستند و درحال حاضر 248 رشته تحصیلی در این مقاطع وجود دارد که از این تعداد 58 رشته مربوط به تحصیلات تکمیلی، 130 رشته مربوط به کارشناسی پیوسته و ناپیوسته و حدود 50 رشته در دوره کاردانی است. الگوی پیوند دانشگاهها با پژوهشکدهها مدل موفقی بوده است معاون آموزشی جهاددانشگاهی با تاکید بر اینکه در طول این سالها جهت گیری جهاددانشگاهی به سمت تحصیلات تکمیلی بوده است، گفت: هدف ما از این جهت گیری این است که بتوانیم با استفاده از توانمندیهای پژوهشی جهاد در پژوهشکدهها و فعالیتهای پژوهشی دورههای آموزشی را ایجاد کنیم که به صورت تلفیقی و ترکیبی بین موسسات آموزش عالی و پژوهشکدهها پیوندی برقرار کند. وی افزود: به طور مثال طرحی در دانشگاه علم و فرهنگ در دورههای تحصیلات تکمیلی آغاز شده که به صورت مشترک بین دانشگاه علم و فرهنگ و پژوهشکدهها در حال برگزاری است. این طرح مقدمهای است تا ما را به هدف اصلی که همان دانشگاههای نسل سوم است برساند. قرنفلی با اشاره به اینکه با اجرایی شدن این طرح در سطوح ارشد و دکترای رشتههای زیست شناسی تکمیلی و سلولهای مولکولی استقبال خوبی از سوی دانشجویان رتبههای نخست کنکوری انجام شده است، گفت: این مسئله نشان دهنده کیفیت این دورههاست و خوشبختانه طی چند سال اخیر دانش آموختگان ما با قابلیتهای بسیار بالایی به سادگی جذب دانشگاهها و بخشهای مختلف صنعتی و اجرایی شدهاند. معاون آموزشی جهاددانشگاهی با اشاره به اینکه وزارت علوم بسیار مشوق این مدل بوده و توانسته با کمکها و حمایتهای خود زمینه ساز شکوفایی این الگو شوند و به سازمانهای دیگر توصیه میکنیم تا از این الگوها بهره مند شوند. توسعه همکاریهای بین المللی در برنامه سه ساله جهاددانشگاهی معاون آموزشی جهاد دانشگاهی با اشاره به برنامه پنجم سه ساله جهاددانشگاهی در حوزه معاونت آموزشی گفت: این برنامه از سال 93 تا سال 95 را پوشش میدهد و در هر سه سطح آموزشی برنامهها و اهدافی پیش بینی شده است. قرنفلی با بیان اینکه در بخش آموزش عالی پیش بینی شده تا در پایان این سه سال تمامی موسسات آموزش عالی جایگاه نخست را کسب کنند، گفت: البته برخی از این موسسات هم اکنون این جایگاه را دارند. همچنین پیش بینی شده جهت گیریها به سمت تحصیلات تکمیلی باشد و رشتههای کارشناسی ارشد در زمینههای میان رشتهای ایجاد و سهم دانشجویان تحصیلات تکمیلی نسبت به کل دانشجویان ارتقا پیدا کند. وی با اشاره به بحث توسعه همکاریهای بین المللی در برنامه سه ساله جهاددانشگاهی در حوزه معاونت آموزشی افزود: بر اساس این برنامه پیش بینی شده تا همکاریهای علمی پژوهشی و تبادل اطلاعات و دانشجو با چند دانشگاه بین المللی صورت بگیرد البته در حال حاضر نیز جهاد دارای چندین دانشجوی خارجی از کشورهای عراق و افغانستان میباشد. معاون آموزشی جهاددانشگاهی درباره اینکه آیا طرحی برای توسعه شعب دانشگاه علم و فرهنگ در دانشگاهها داریم اظهار کرد: از سالهای گذشته سه شعبه در شهرهای رشت، همدان و کاشمر زیر نظر دانشگاه علم و فرهنگ در حال فعالیت هستند و سیاست کلی جهاددانشگاهی بر این است که این شعبهها را به شکل موسسات مستقل در بیاورد و هیچ برنامهای برای ایجاد شعبه جدید نداریم. قرنفلی درباره اینکه آیا قصد دارید در بخش آموزشی دانشگاهها همچون معاونت فرهنگی نیز نفوذ داشته باشید اظهارکرد: ارتباط جهاددانشگاهی با وزارت علوم در حوزه آموزشهای غیردولتی است و دانشگاه علم و فرهنگ طی سالهای گذشته همکاری خوبی با وزارت علوم داشته است. از جمله این همکاریها میتوان به این مسئله اشاره کرد که دانشگاه علم و فرهنگ به عنوان موسسه مادر برای موسسات غیردولتی در تهران ایفای نقش میکند و امور مختلف این موسسات را پیگیری میکند. قرنفلی در پایان با اشاره به تشکیل کارگروه تبیین منویات رهبری گفت: در این کارگروه در فرمایشات رهبری تامل دقیقی صورت گرفته و با توجه به منویات ایشان یکسری جهت گیریها تعیین شده است که مهمترین جهت گیری حضور و نقش پررنگ در نقشه جامع علمی کشور است که یکی از وظایفی که برای جهاد دانشگاهی در این زمینه پیش بینی شده توسعه آموزشهای تخصصی در حوزه داخلی و بین المللی است.