به هر دو «دانشجو» می‌گوییم؛ اما یکی باید تمام یا بخشی از هزینه تحصیل را خودش بپردازد و دیگری با هزینه دولت تحصیل می‌کند، اما با وجود اینکه دومی شهریه هر روز تحصیلش را می‌پردازد اما گاهی اوقات سلف که هیچ، کلاس استاندارد هم ندارد. عدم تناسب میان خدمات ارائه شده با شهریه دریافتی دغدغه همیشگی این دسته از دانشجویان است که بی‌بهره از یارانه دولتی هزینه تحصیل خود را می‌پردازند با اینحال آغاز سال تحصیلی جدید بهانه‌ای شد تا برای بررسی مشکلات دانشگاه علمی کاربردی با رئیس واحد دانشگاه جامع علمی کاربردی استان خراسان رضوی و سه تن از روسای مراکز علمی کاربردی به گفت‌وگو بنشینیم. به گزارش خبرنگار دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه خراسان، دکتر محمود رضایی رییس واحد دانشگاه جامع علمی کاربردی استان خراسان رضوی در میزگرد «بررسی مشکلات دانشگاه جامع علمی کاربردی استان خراسان رضوی»، گفت: در دانشگاه علمی کاربردی حدود 47 هزار دانشجو داریم، یعنی پس از دانشگاه پیام نور، بیشترین تعداد دانشجو در دانشگاه جامع علمی کاربردی مشغول به تحصیل است. رضایی افزود: رسیدگی به امور این حجم از دانشجویان تنها با 20 نفر در مرکز استان انجام می‌شود. وی درباره افزایش شهریه در سال تحصیلی جدید گفت: افزایش شهریه داشته‌ایم، اما این میزان کفایت نمی‌کند، البته همه مراکز کشور اول مهر افزایش شهریه دارند. دولت به مراکز علمی کاربردی یارانه بپردازد مهندس جلال‌الدین صادقی رییس مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی جهاددانشگاهی مشهد با اشاره به تاکید دکتر روحانی بر «چرخیدن چرخ کارخانه‌ها» و تولید، گفت: پیش‌نیاز تولید موفق، تربیت نیروی انسانی ماهر است. نمی‌توانیم به تولید توجه کنیم و تسهیلات بدهیم ولی به تولید نیروی انسانی کارآمد که پیش نیاز تولید کالا و خدمات مطلوب است بی‌توجه باشیم. وی ضمن مخالفت با افزایش شهریه، اظهارکرد: دولت باید به مراکز علمی کاربردی یارانه بپردازد، همانگونه که به بخش صنعت و خدمات می‌پردازد. این یارانه می‌تواند در قالب تسهیلاتی از جمله پرداخت وام‌های بلند مدت و کم بهره و یا حذف بخشی از بالاسری دانشگاه جامع باشد، البته تاکید می‌شود که در صورت حذف بالاسری دولت معادل آن‌را به دانشگاه جامع تخصیص دهد، در این صورت بار ناشی از افزایش شهریه را دانشجو تحمل نمی‌کند. وی با تاکید بر کارآمدی فارغ‌التحصیلان دانشگاه علمی کاربردی، اظهارکرد: حتی در شرایط اقتصادی کنونی و با توجه به نرخ بیکاری، کاردانان ما بیکار نیستند. یارانه آموزشی عادلانه توزیع نمی‌شود رضایی درباره واقع‌بینانه بودن انتظار یارانه از دولت در شرایطی که دولت‌ها بر خصوصی‌سازی و هدفمندی یارانه اصرار دارند، گفت: بر اساس قانون فقط درصد خاصی را از دولت هزینه می‌گیریم، دولت مکلف به تامین هزینه آموزش عالی نیست. با وجود این، دولت هزینه دانشگاه دولتی را تامین می‌کند. در این شرایط تنها عده‌ای از کمک و یارانه دولتی استفاده می‌کنند و متاسفانه یارانه‌های آموزشی عادلانه توزیع نمی‌شود و عده دیگری از این یارانه محروم هستند. رضایی با اشاره به نوع متفاوت نگاه‌ها به دانشجویان علمی کاربردی، گفت: جنس دانشجوی علمی کاربردی با دانشگاه‌های دیگر فرق می‌کند، اینها تجربه کار دارند و از توانمندی قابل توجهی از جمله مهارت‌های مرتبط با کار و شغل برخوردارند. نظارت کامل بر مراکز وجود دارد رضایی درباره نظارت بر عملکرد مراکز علمی- کاربردی، گفت: سه نوع نظارت بر عملکرد موسسات علمی کاربردی داریم، نظارت ادواری، نظارت تخصصی و نظارت موردی. نظارت ادواری حداقل دو نوبت در سال انجام می‌گیرد، نظارت تخصصی برای به‌روزکردن شناسنامه مراکز است و نظارت موردی براساس شکایاتی که از مراکز به دست ما می‌رسد انجام می‌شود. سرپرست واحد دانشگاه جامع علمی کاربردی استان خراسان رضوی افزود: در شش ماهه اول سال 92 سه مورد بازدید ادواری، 29 مورد بازدید تخصصی و 20 مورد بازدید موردی از مراکز انجام داده‌ایم، اضافه بر این بازدیدها، بازدیدهایی نیز از طرف دفتر نظارت دانشگاه‌ها در استان انجام می‌شود و بازخوردها پیگیری می‌شود، بطور کلی می‌توان مدعی بود که نظارت کامل بر مراکز وجود دارد. سه مرکز علمی کاربردی در مشهد در آستانه تعطیل هستند رضایی گفت: اگر کیفیت آموزشی مرکزی از حدی پایین‌تر باشد، برخورد می‌کنیم. برای نمونه، امسال سه مرکز در مشهد در آستانه تعطیلی هستند چراکه استانداردهای آموزشی را رعایت نمی‌کردند و دانشجویان آنها بین سایر مرکز تقسیم خواهند شد. وی با بیان اینکه سال 92 از سوی دانشگاه جامع علمی کاربردی، سال ارتقاء کیفیت نام‌گذاری شده است، تاکید کرد: در برخورد با مراکزی که استانداردهای آموزشی را رعایت نمی‌کنند هیچ اغماضی خواهد شد. 1500 متقاضی تدریس، مجوز گرفته‌اند رضایی درباره نحوه بررسی صلاحیت مدرسان مراکز،اظهار کرد: کمیسیونی متشکل از اساتید مجرب تشکیل شده، مدرسانی که از طرف مراکز معرفی می‌شوند، صلاحیت علمی آنها توسط این کمیسیون بررسی می‌شود. این کمیسیون کاملا تخصصی و علمی است. وی افزود: از بین 3 هزار نفر متقاضی تدریس، تا کنون 1500 نفر موفق به اخذ ID کارت و مجوز تدریس شده‌اند. رضایی در پاسخ به این سوال که مراکز چقدر مقید‌اند که از اساتید دارای ID کارت‌دار استفاده کنند و اگر تخلف کنند چه برخوردی با آنها می‌شود، اظهارکرد: اگر فردی که فاقد ID کارت است در سر کلاس حاضر شود به شدت با آن مرکز برخورد می‌شود. وی با اشاره به نقش دانشجویان در این زمینه اظهارکرد: اگر دانشجویان مشاهده کردند بین نام فردی که سر کلاس به عنوان مدرس حاضر شده و نام استادی در مدارک انتخاب واحد قید شده، تناقض وجود دارد، به دانشگاه جامع علمی- کاربردی اطلاع دهند و مطمئن باشند فورا برخورد خواهد شد. حضور 10 درصد دانشجویان در استان خراسان رضوی رییس مرکز علمی کاربردی جهاددانشگاهی مشهد با تاکید بر نظارت مناسب بر عملکرد مراکز در استان خراسان رضوی، گفت: 10 درصد دانشجویان دانشگاه علمی- کاربردی کشور در استان خراسان رضوی هستند. یعنی 10 درصد درآمدهای دانشگاه جامع علمی- کاربردی در استان خراسان رضوی رقم می‌خورد، اما با این وجود به آن شکلی که در خور شان استان خراسان رضوی است، حمایت صورت نمی‌گیرد و با کمبود امکانات مواجه هستیم. وی افزود: انتظار می‌رود دانشگاه جامع علمی کاربردی بخش قابل توجهی از این درآمد را به واحد استانی اختصاص دهد. اما با تمام این موارد واحد استانی خراسان رضوی دانشگاه جامع علمی کاربردی بهترین سرویس‌ها را می‌دهد. ابوالفضل بشروئی شرق، سرپرست مرکز آموزش عالی علمی کاربردی شهرداری مشهد درباره نظارت به مراکز علمی کاربردی، گفت: باید پرسید چرا اساتید حاضر می‌شوند افرادی دیگری را به جای خود بر سر کلاس بفرستند. وی در پاسخ به این سوال، گفت: برخی فارغ‌التحصیلان تحصیلات تکمیلی برای این که سابقه تدریس برای خود تهیه کنند به اساتیدی که ID کارت دارند مراجعه می‌کند و از آنها درخواست می‌کنند که به جای آنها در سر کلاس حاضر شوند تا سابقه کار فراهم کنند، بنابراین مشاهده می‌شود که نام فردی که در لیست انتخابات واحد درج شده با نام فردی که در سر کلاس حاضر می‌شود تناقض دارد. دکتر محسن قدس روحانی، معاون آموزشی مرکز آموزش جهاد کشاورزی گفت: نقطه قوت مرکز جهادکشاورزی اساتیدی هستند که از صنعت برای تدریس به مرکز می‌آیند، این افراد گاها قوت علمی خیلی عجیبی دارند، تمام درس‌های کاربردی ما اساتیدشان از صنعت می‌آیند حضور این اساتید دو منفعت دارد، اولا فوق‌العاده خوب مباحث کاربردی را برای دانشجویان توضیح می‌دهند، ثانیا حضور این افراد خود زمینه‌ای برای بازار کار دانشجویان در آینده می‌شود. هدف علمی کاربردی با استاد نظری تامین نمی‌شود مهندس صادقی رئیس مرکز علمی کاربردی جهاددانشگاهی مشهد با تاکید بر هدف دانشگاه جامع علمی کاربردی، گفت: این هدف با نظام آکادمیک و اساتید صرفا تئوریک تامین نمی‌شود. اشکال اینجاست که استاد از یک نظام آکادمیک می‌آید و در سیستم علمی- کاربردی تدریس می‌کند. چرا؟ چون فارغ‌التحصیل مقطع تحصیلات تکمیلی در علمی کاربردی نداریم که بیاید و مدرس شود. صادقی راه حل را در ارتقاء سطح مقاطع تحصیلی دانست ولی مشروط بر اینکه اگر مقطع دکترای علمی کاربردی راه‌اندازی شود، داوطلبان و دانشجویان‌شان باز همان دانشجویان و فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد نظام آکادمیک نباشند. استاد مخترع و نوآور بکار علمی کاربردی می‌آید وی به اعضای هیئت علمی دانشگاه علمی کاربردی اشاره کرد و گفت: کسانی باید هیات علمی دانشگاه شوند که درجه‌ی علمی خود را از راه ابداع، اکتشافات و ساخت تجهیزات کسب کرده باشد نه از راه مقاله ISI. در علمی کاربردی نیازی به مقاله ISI نداریم چون هدف چیز دیگری است؛ یعنی هیئت علمی دانشگاه علمی- کاربردی می‌تواند کاردان باشد اما به سبب ابداع و اختراعاتی که دارد عضو هیئت علمی شود. خبره بودن نیاز به مدرک ندارد. باید فردی ماهر، خلاق و توانا در انتقال دانش و مهارت باشد. به دکتر روحانی چه توصیه‌ای می‌کنید؟ رییس دانشگاه جامع علمی کاربردی استان خراسان رضوی در پاسخ به این سوال که اگر بتوانید به رییس جمهور و دولت جدید پیامی بدهید چه خواهید گفت، اظهارکرد: متاسفانه نکته‌ای که حتی در بین مسئولان نیز گاه مشاهده می‌شود این است که در مقایسه‌هایی که انجام می‌دهند، دانشجوی دانشگاه علمی کاربردی را درجه دو می‌دانند، اما به نظرم این دیدگاه کاملا اشتباه است نباید دانشجویان علمی کاربردی را با دانشجویان نظام آکادمیک مقایسه کرد. وی توصیه کرد: آنها باید فارغ‌التحصیلان و خروجی دانشگاه علمی کاربردی را با نظام آکادمیک مقایسه کنند و ببینند کارآیی کدام‌یک بیشتر است. باید از دانشگاه‌های علمی کاربردی حمایت بیشتر شود حمایت‌هایی چون حذف کردن مالیات، اهدای مکان، ساختن پردیس دانشگاهی برای آنها و غیره... دانشجوی علمی کاربردی، فرزند ناتنی نیست دکتر محسن قدس روحانی گفت: مسوولان توجه داشته باشند دانشجویان علمی کاربردی فرزندان ناتنی این کشور نیستند؛ چرا به برخی دانشجویان تمام امکانات از جمله تحصیل رایگان، خوابگاه، امکانات آموزشی و غیره تعلق می‌گیرد، اما به عده‌ای هیچ کمکی نمی‌شود. این عادلانه نیست. این استاد دانشگاه افزود: خروجی دانشگاه‌های علمی کاربردی را در حوزه کاربرد با هر فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های کشور مقایسه کنید تفاوت را حس خواهید کرد. صادقی در پاسخ به این پرسسش گفت: اگر مجال ملاقاتی باشد، به دکتر روحانی می‌گویم تحقق اهداف میان مدت و بلند مدت شما در حوزه صنعت و خدمات در گرو نگاه ویژه به دانشگاه علمی کاربردی خواهد بود. لطفا دانشگاه جامع علمی و کاربردی را پشتیانی کنید. ابوالفضل بشروئی شرق هم در این باره گفت: در حقیقت فارغ‌التحصیلان علمی کاربردی هستند که چرخ تولید جامعه را می‌چرخانند. صرف نظر از انتظار حمایت از دولت، همین که دولت طلب‌کاری مراکز علمی کاربردی را بپردازد کمک بزرگی خواهد بود. وی افزود: مجلس دستورالعملی تصویب کرد مبنی بر اینکه از فرزندان شاهد شهریه اخذ نشود و قرار شد که این شهریه را از طریق بنیاد شهید به حساب دانشگاه‌ها واریز کنند. اما تا کنون، ثبت‌نام رایگان صورت پذیرفته، اما دولت وجهی نپرداخته است. وی ادامه داد: چندین ماه است که مکاتبه می‌کنیم اما طلب ما پرداخت نمی‌شود. اکنون مرکز ما 60 میلیون تومان طلب‌کار است. امید است دولت تدبیر و امید که تحقق «حقوق شهروندی» را در عرصه‌های مختلف در دستور کار خود قرار داده، فکری هم به حال یارانه آموزشی و توزیع عادلانه و منصفانه آن کند.
