تأثیر قرآن و دعا بر فضای امتحانات دانشگاهی- کاهش استرس و تپش قلب

نتایج تحقیقی در یک دانشگاه علوم پزشکی نشان داد معنوی سازی فضای امتحانات به کاهش استرس در میان دانشجویان کمک می کند و با پخش صوت قرآن و دعاهایی که هر روز بر زبان هر فردی جاری است، دانشجویان با اضطراب کمتری در جلسه امتحان حاضر می شوند. مهین نوملی - دانشجوی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به این طرح پژوهشی گفت: من به عنوان یک دانشجو امتحانات را به عنوان یک پروسه سخت می دانستم. در جلسات امتحانات گروه پرستاری که امتحانات آسانی هم نبود همیشه در جلسه اول قرآن پخش می شد اما در سایر جلسات دیگر قرآن پخش نمی شد. وی افزود: ما در یک نظرخواهی از دانشجویان در رشته های مختلف گروه علوم پزشکی که در مقاطع مختلف تحصیل می کردند، رفتارهای معنوی آنها را مورد بررسی قرار دهیم. به این ترتیب ذکرهایی که این دانشجویان در ایام امتحان از آن استفاده می کردند را جمع آوری کردیم. وی گفت: این کار با همکاری چند مشاور مذهبی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، انجام شد و در نهایت مشاهده شد که این اذکار و ادعیه تشابهات زیادی با هم داشتند. به طور مثال برخی اذکار و آیة الکرسی، از سوی دانشجویان بسیار گفته می شد. بیشترین آیه ای که دانشجویان استفاده می کردند آیة الکرسی بود و با مشورت اساتید، تصمیم گرفتیم آیة الکرسی در زمان نشستن دانشجویان سرجلسه آزمون برایشان پخش کنیم. نوملی یادآور شد: آیة الکرسی با صوت استاد پرهیزگار که صوت آرامش بخشی است را برای دانشجویان پخش کردیم و پس از جلسه امتحان از آنها نظرخواهی می کردیم و همه می گفتند که فضای امتحان این ترم بسیار با ترم های دیگر متفاوت بود. وی اضافه کرد: یکی از دانشجویان می گفت که قبل از امتحان تپش قلب شدید داشتم و این صوت مانند داروی "ایندرال" که کاهنده تپش قلب است، عمل کرد. دانشجوی استعداد درخشان دانشگاه علوم پزشکی گلستان یادآور شد: این تحقیق به صورت مصاحبه جمع آوری شد و عوامل مخدوش کننده مانند مطالعه و یا اضطراب دانشجو را نیز در نظر گرفتیم. وی گفت: از سوی دیگر ما نسبت به نصب نمادهای مذهبی هم در دانشگاه اقدام کردیم. ما در یک کشور اسلامی زندگی می کنیم  و برای اسلامی شدن فضای دانشگاه، قدم اول توجه به اسلامی کردن این فضا بود و به همین منظور ذکرهای هفته، دعای مطالعه و ادعیه ها را در فضاهایی که برخورد دانشجویان با آن داشتند در محیط امتحان نصب شد. نوملی افزود: همین باعث شد که دانشجویان می گفتند در هر لحظه امتحان که سرمان را بالا می آوردیم این ادعیه را می دیدیم و نظرخواهی از مسئولان آموزش هم نشان داد که حتی اگر دانشجویی قصد تقلب چشمی را هم داشت از این کار منصرف می شد چون خدا را ناظر در جلسه می دید و میزان این گونه رفتارها هم کاهش پیدا کرده بود.  دکتر لیلا جویباری عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گلستان نیز در توضیح این تحقیق یادآور شد: یکی از کارهایی که ما در زمینه تلفیق معنویت با آموزش انجام دادیم، کار بر روی پروسه امتحانات پایان ترم بود. امتحان پروسه استرس زایی است و چرا ما برای آرامش یا معنوی سازی فضای امتحانات از قرآن به عنوان چیزی که همه به آن اعتقاد قلبی داریم استفاده نکنیم. وی افزود: این فرآیند را چند نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان با همکاری اعضای هیات علمی به انجام رساندند و در این روش از تحقیقات کیفی به همراه پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است.  موضوع "معنوی سازی فضای امتحانات بر مبنای آیه شریفه ی "الا بذکر الله تطمئن القلوب" به منظور اسلامی شدن دانشگاه ها و تلفیق علم و معنویت" با همکاری دکتر اکرم ثناگو و همکاران دانشجو در دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی گلستان در سیزدهمین همایش آموزش پزشکی ارائه شد.