رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با اعلام اسامی 20 کشور تولید کننده برتر علم در جهان گفت: ایران با تولید 21 هزار و 138 مقاله، جایگاه 20 تولید علم جهان را به خود اختصاص داده است.
به گزارش خبرنگار مهر، دکتر جعفر مهراد گفت: از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا به حال توسعه تحقیقات علمی در دانشگاهها و مراکز پژوهشی کشور به یک سیاست موثر علمی تبدیل شده است؛ در پرتو سیاستگذاری های علمی و تحقیقاتی و با توجه به اسناد بالادستی مانند سند چشم انداز ایران، نقشه جامع علمی کشور، قانون تاسیس وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و قانون برنامه پنج ساله پنجم، مقرر است ایران مقام اول علم و فناوری را در منطقه ( جنوب غرب آسیا) به دست آورد.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری افزود: گرچه چندین سال است که دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی کشور در تحریم به سر می برند و آثار منفی تحریم قدرت های بزرگ در این عرصه نیز نمایان است اما با این وجود استادان و پژوهشگران کوشیده اند به سهم خود توسعه علمی را در عرصه های مختلف مانند فناوری نانو، هوا فضا، فناوری های نوین، زیست فناوری، انرژی های نو و بسیاری از رشته های دیگر به ارمغان آورند.
وی با بیان اینکه بیشترین موفقیت هایی که دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی در راستای اسناد بالادستی به دست آورده اند نصیب تولید علم در قالب انتشار مقاله های تحقیقاتی در نشریات معتبر بین المللی شده است اظهار داشت: از سال 2007 میلادی - 1386 شمسی - آمار تولید علم ایران از 10هزار عبور کرده و در همین سال به 13378 مقاله بالغ شده است.
مهراد ادامه داد: این روند همچنان و بطور پیوسته رو به رشد بوده به طوریکه در سال 2008 میزان تولیدات علمی ایران به 17285 مدرک در پایگاه تامسون رویترز رسید.
وی تصریح کرد: آمار تولید علم ایران در سال 2009 و 2010 به ترتیب به 20029 و 21592 مدرک بالغ شده است. در فاصله سال های 2010 تا 2011 به یکباره رقم مزبور به 27358 مدرک افزایش پیدا کرده است. تولید علم ایران در سال 2012 نیز 29117 مقاله بود و آخرین آماری که از ISI در سال جاری میلادی و مربوط به ماه نوامبر در ارتباط با تولید علم ایران استخراج شده است نشان می دهد که اعضای هیئت علمی و پژوهشگران جمهوری اسلامی ایران موفق به تولید 21138 مدرک شده اند.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری ادامه داد: گرچه به پایان سال میلادی مدت زمان زیادی باقی نمانده اما معمولا میزان آمار دقیق و قطعی تولیدات علمی، حداقل شش ماه بعد از سال میلادی آتی تعیین و مشخص می شود.
مهراد با بیان اینکه تولیدات ترکیه در همین بازه زمانی از سال 2013 میلادی 22766 مدرک است، گفت: ایران با تولید 21138 مقاله جایگاه 20 تولید علم جهان را به خود اختصاص داده است و ترکیه نیز رتبه 18 جهان را در اختیار دارد. این دو کشور به ترتیب 1.46 درصد و 1.57 درصد از کل تولید مقالات دنیا را به خود اختصاص داده اند؛ این درحالی است که ایالات متحده آمریکا در همین مدت 396821 مقاله در ISI به ثبت رسانیده است. این کشور 27.38 درصد از کل تولید علم جهان را در اختیار دارد.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری اظهار داشت: جمهوری خلق چین، انگلستان، آلمان و ژاپن به ترتیب با تولید 203414 مقاله ( 14 درصد از کل تولید علم جهان)، 97310 مقاله (6.7 درصد از کل تولید علم جهان)، 94811 ( 6.54 درصد از کل تولید علم جهان) و 72593 مقاله ( 5 درصد از کل تولید علم جهان) رتبه های دوم تا پنجم تولید علم دنیا را در اختیار دارند.
وی گفت: فرانسه، کانادا، ایتالیا، استرالیا و اسپانیا نیز به ترتیب با تولید 64426 مقاله، 59165 مقاله، 56734 مقاله، 5442 مقاله و 5045 مقاله رتبه های ششم تا دهم را از آن خود کرده اند.
مهراد گفت: هندوستان به عنوان یک کشور نوظهور علمی و از قاره آسیا، نخستین کشوری است که با تولید 48881 مقاله در جایگاه یازده تولید علم جهان نشسته است.
وی ادامه داد: رتبه های 12، 13، 14 و 15 نیز در دست کشور های کره جنوبی، هلند، برزیل و تایوان است.
رئیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: سوئیس، روسیه، ترکیه، سوئد و ایران نیز پنج کشور دیگری هستند که به ترتیب مقام 16 تا 20 جهان را به خود اختصاص داده اند.
مهراد خاطرنشان کرد: بدین ترتیب از قاره آمریکای شمالی کشور های آمریکا و کانادا با رتبه های یک و 7، از قاره آسیا کشور های چین، ژاپن، هندوستان، کره جنوبی، تایوان، ترکیه و ایران با رتبه های 2، 5، 11، 12، 15، 18 و 20، از قاره اروپا کشور های انگلستان، آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، هلند، سوئیس، روسیه و سوئد با رتبه های سه، چهار، 6، 8، 10، 13، 16، 17 و 19، از قاره اقیانوسیه استرالیا با رتبه 9 و از قاره آمریکای جنوبی برزیل با رتبه 14، 20 کشور ممتاز جهان از نظر تولید علم در پایگاه استنادی تامسون رویترز به حساب می آیند.
مهراد اعلام کرد: با دقت به اسامی 20 کشور تولید کننده برتر علم جهان مشاهده می کنیم که کشور های چین، هندوستان، برزیل و روسیه از گروه کشورهایی هستند که با افزوده شدن آفریقای جنوبی به آن گروه، کشور های بریکس را تشکیل می دهند. هرچند که آفریقای جنوبی جزء 20 کشور برتر تولید علم نیست اما این گروه، نظام اقتصادی و نیز رتبه بندی دانشگاهی مشترکی را ایجاد کرده اند که مبنای آن شناخت اولویت ها، پیشرفت ها و شکاف های احتمالی در تحقیقات علمی است. از آنجا که جمهوری اسلامی ایران از نظر سطح علم و فناوری در بسیاری از موارد شبیه به گروه کشور های بریکس عمل می کند ، حضور چهار کشور از 5 کشور این گروه در بین کشور های تولید کننده علم برتر جهان، ایجاب می کند که جمهوری اسلامی ایران با حفظ مصالح علمی و فناوری کشور با گروه یاد شده همکاری کند.