آمار دانشجویان ایرانی تاجیکستان- مشکلات وزارت علوم در تحول علوم انسانی

معاون آموزشی وزیر علوم گفت: در حال حاضر 1200 تا 1500 دانشجوی ایرانی تنها در تاجیکستان در مقطع دکتری و عمدتاً در علوم انسانی تحصیل می کنند که به هر حال چند سال بعد با عنوان دکتری به ایران برمی گردند. به گزارش خبرنگار مهر، حسین نادری منش در نشست اعضای کارگروه های ویژه تحول و ارتقای علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی برنامه‌ریزی افزود: ما به عنوان بخش اجرایی موظف هستیم سیاست های مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی را به اجرایی تبدیل کنیم و باید پاسخگوی اولویت ها باشیم. وی افزود: در دولت دهم چند اتفاق افتاد که یکی از آنها این بود که تصمیمات شورای عالی انقلاب فرهنگی به نقشه جامع ختم شد و از طرف دیگر ما بر اساس برنامه پنجم توسعه موظف شدیم برنامه های آموزشی را بازنگری کنیم. نادری منش با اشاره به ظرفیت دکتری در کشور و علاقه به تحصیل در این مقطع یادآور شد: سال گذشته 130 هزار نفر و امسال 180 هزار نفر در دکتری شرکت کردند که اگر بتوانیم 10 هزار نفر را بپذیریم افرادی که قبول نمی شوند هم تصمیم می گیرند که دکتری را جای دیگری بخوانند. آمار دانشجویان ایرانی دکتری در تاجیکستان وی افزود: در حال حاضر 1200 تا 1500 دانشجوی ایرانی تنها در تاجیکستان در مقطع دکتری و عمدتاً در علوم انسانی تحصیل می کنند که به هر حال چند سال بعد اینها با عنوان دکتری به ایران برمی گردند و یا 13 هزار تا 15 هزار دانشجوی ایرانی در مالزی بسر می برند و این در حالی است که ما در ارزیابی خود برخی از دانشگاههای مالزی را غیرمعتبر اعلام کردیم. در ترکیه و هند هم وضعیت به همین ترتیب است از سوی دیگر دانشگاههای این کشورها به هیچ عنوان در سطح دانشگاههای ما نیستند. متعدد بودن مراکز تصمیم گیری و فشار متقاضیان چالش وزارت علوم معاون وزیر علوم یادآور شد: به هر حال ایجاد ظرفیت در فنی مهندسی یا علوم پایه نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی و امکانات هم دارد و از سوی دیگر دانشگاههای آزاد، پیام نور و غیرانتفاعی هم چندان هماهنگی با وزارت علوم ندارند. وقتی هم شورا اعلام می کند که ظرفیت دکتری به دوبرابر افزایش یابد نمی توان تمام این ظرفیت را در علوم انسانی و یا فنی مهندسی ایجاد کرد. در واقع متعدد بودن مراکز تصمیم گیری و فشار متقاضیان از چالش های عمده وزارت علوم است. وی با اشاره به مشکلات ساختاری وزارت علوم در خصوص تعیین سرفصلها گفت: وزارت علوم در 30 سال گذشته دچار تغییرات ساختاری شده است که همین مسئله مشکلات بسیاری را ایجاد کرد. از سال 63 تا 78 شورای گسترش و شورای عالی برنامه ریزی به صورت متمرکز تصمیم می گرفتند. از سال 79 اختیاراتی به دانشگاهها برای تدوین سرفصلها داده شد که به دلیل مشکلاتی که از این مسئله ناشی شد از سال 82 این تصمیم محدود شد. نادری منش افزود: این مسئله در زمان آزمون دکتری خود را نشان داد و حدود یک هزار سرفصل در رشته های متعدد در دانشگاههای مختلف با هم متفاوت بودند و در زمان کنکور دکتری مشکلات زیادی ایجاد کرد. در سال 88 مقرر شد که هر سرفصلی که در دانشگاهها مصوب می شد تنها با مصوبات شورایعالی برنامه ریزی و شورای گسترش مجوز پیدا کند. وی با اشاره به بخش دیگری از مشکلات حوزه وزارت علوم در ارتباط با رشته های علوم انسانی گفت: نظام برای 200 رشته بین رشته ای هزینه کرده بود و در پژوهشگاه علوم انسانی یک هزار استاد این رشته ها را مصوب کرده بودند و از ما اجرایی شدن آن را مطالبه می کردند اما هنوز نتوانسته ایم آن را به دلیل مشکلاتی که برخی از این رشته ها و نقدهای جدی که به آنها می شود اجرایی کنیم. معاون آموزشی وزارت علوم با اشاره به تعدد مراکز و شوراهای تصمیم گیری درباره دروس دانشگاهی علوم انسانی گفت: شورای اسلامی کردن دانشگاهها و یا مرکز دیگری موضوعی مانند مدیریت اسلامی را طراحی می کنند و این در حالی است که باید با شورای تحول علوم انسانی هماهنگی وجود داشته باشد. وی گفت: ما با مطالبات متفاوتی روبرو هستیم که پاسخگویی به آنها تنها با هماهنگی صورت می گیرد. تحول از نظر ما یعنی برنامه نویسی محتوا و تدوین سرفصل از سوی اساتید بنابراین اگر استادانی که در دانشگاههای ما هستند در فرآیند تحول حضور نداشته باشند آنچه به صورت دستوری به آنها گفته شود به خوبی اجرا نمی شود. کمیته ها و کارگروه های تحول باید با استادان در دانشگاهها مرتبط باشند. نادری منش خاطرنشان کرد: تحلیل ما این نیست که تحول علوم انسانی به سرعت انجام گیرد اما معتقدیم که این تحول باید آغاز شود و جهت را اصلاح کند و انتظار این است که دولت های بعدی هم آن را به انجام برسانند.