ارزیابی تنوع ژنتیکی بین و درون توده‌های ملون ایران و رابطه آن‌ها با ژرم‌پلاسم مناطق دیگر دنیا با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره

چکیده
    مجموعه 18 جفت آغازگر اس‌اس‌آر برای ارزیابی تنوع ژنتیکی در 52 توده ملون شامل 24 توده از گروه‌های مختلف باغبانی ملون ایران همراه با 28 توده خارجی از کشورهای مختلف به‌کار گرفته شد. تمام جایگاه‌های ژنی ریزماهواره آزمون‌شده چندشکل بودند که مفید بودن آن‌ها برای تجزیه ژنتیکی ملون‌ها تایید گردید. تعداد 141 آلل در میان کلیه ژنوتیپ‌های بررسی‌شده یافت شد که 79 آلل با میانگین 38/4 آلل در هر جایگاه در توده‌های ایرانی دیده شد. مقادیر کم هتروزایگوتی مشاهده‌شده با میانگین 12/0 بیانگر تنوع پایین درون‌توده‌ای ملون‌های ایران است که حاکی از فقدان دگرگشنی بین توده‌ها یا نرخ بالای خویش‌آمیزی است. گزینش‌های پیاپی توسط کشاورزان برای حفظ اصالت توده‌ها ممکن است توضیحی برای مقدار نسبتا بالای هموزایگوتی مشاهده‌شده درون توده‌ها در این تحقیق باشد. مقادیر هموزایگوتی مشاهده‌شده برای توده‌های 'سوسکی‌سبز' و 'خاتونی' بعنوان عمده‌ترین توده‌های زیر کشت خربزه در ایران به‌ترتیب 98/0 و 99/0 بود. بالاترین میزان چند‌شکلی با 100 درصد جایگاه ژنی چند‌شکل در توده‌های گروه دستنبو (Dudaim) یافت شد. میانگین فاصله ژنتیکی میان توده‌های ایرانی 67/0 بود.