کارایی مصرف نور ارقام برنج در سیستم‌های کشت مستقیم و نشایی در وضعیت تداخل با علف‌های هرز

چکیده
   برای ارزیابی کارایی مصرف نور سه رقم برنج در دو سیستم کشت نشایی و مستقیم و بررسی تأثیر علف هرز، آزمایشی به‏صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز واقع در محمودآباد مازندران اجرا شد. کرت‌های اصلی دو سیستم کشت نشایی و مستقیم و کرت‌های فرعی سه رقم برنج در دو وضعیت با علف هرز و بدون آن بودند. نتایج نشان داد کارایی مصرف نور (RUE) و عملکرد دانه برنج در وضعیت تداخل علف هرز به‏ویژه در کشت مستقیم کاهش معنا‏داری یافتند. میانگین RUE لاین 843، رقم خزر و رقم طارم به ترتیب در کشت عاری از علف هرز 18/3، 22/3 و 69/2 و در وضعیت تداخل 08/3، 57/2 و 35/2 گرم بر مگاژول  PARجذبی بود. تفاوت عملکرد ارقام بیشتر به تفاوت در زیست‌توده و شاخص برداشت مربوط بود و با RUE ارتباطی نداشت. ضریب استهلاک نوری (K) طارم، خزر و لاین 843 به ترتیب 71/0، 45/0 و 44/0 بود. در وضعیت تداخل بالای علف هرز (همانند کشت مستقیم)، رقم طارم به دلیل ارتفاع بیشتر بوته و K بزرگ‌تر موجب فرونشانی بیشتر علف هرز و اُفت کمتر عملکرد گردید. در وضعیت نبود تداخل و تداخل خفیف علف هرز (همانند کشت نشایی)، لاین 843 به دلیل K کوچک‌تر، سطح برگ بیشتر و شاخص برداشت بالاتر (بیشتر)، عملکرد بیشتری تولید کرد.