نقشه یابی ارتباطی صفات ریشه در جو

چکیده
   تنش خشکی و کمبود منابع آب و مواد غذایی یکی از مهم­ترین عوامل کاهش عملکرد در گیاهان زراعی هستند. ریشه­های سالم و توسعه یافته باعث افزایش راندمان جذب آب و مواد غذایی شده و از این طریق باعث افزایش عملکرد می­شوند. نقشه­یابی ارتباطی یکی از روش­هایی است که اخیرا برای مطالعه ژنتیکی و تعیین تعداد مکان­های ژنی کنترل کننده صفات کمی مورد استفاده قرار گرفته است. بدلیل اینکه اغلب صفات مهم ریشه به صورت کمی تغییر می­کنند لذا به منظور شناسایی نواحی ژنومی مرتبط با صفات ریشه جو از نقشه­یابی ارتباطی در 100 رقم جو استفاده گردید. ارقام در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار و در شرایط گلخانه کشت و صفات ریشه شامل وزن خشک ریشه، حجم ریشه، میانگین تعداد ریشه­های مویین و میانگین قطر ریشه اندازه­گیری شدند. ارزیابی ژنوتیبی با 3964 اس.ان.پی با فراوانی بیشتر از ده درصد صورت پذیرفت. به منظور حذف ساختار جمعیت، ژنوتیپ­های مورد استفاده بر اساس مرفولوژی سنبله (دوردیفه یا شش­ردیفه بودن) به دو زیرگروه تقسیم شدند. میانگین عدم تعادل نشان داد بیشترین تاثیر لینکاژ بر روی عدم تعادل در فاصله 4 سانتی­مورگانی است. با استفاده از مدل خطی مخلوط تعداد 15 کیو.تی.ال برای صفات مورد ارزیابی شناسایی شد. بیشترین مقدار لگاریتم احتمال مربوط به نشانگر SNP_2981 بود و با میانگین تعداد ریشه­های مویین ارتباط داشت. بررسی مقایسه­ای نتایج این آزمایش با کیو.تی.ال­های مربوط به صفات زراعی در مطالعات قبلی نشان داد اغلب کیو.تی.ال­های مربوط به صفات ریشه با صفات زراعی مانند عملکرد، تعداد دانه در سنبله، تعداد روز تا گلدهی، ورس و ارتفاع گیاه ارتباط دارند.