مقایسه‌ی الگوی اسلامی با الگوهای نظری اقتصاد توسعه درباره‌ی توزیع اعتبارات تولیدی

چکیده
    نحوه‏ ی توزیع اعتبارات کشاورزی باید از یک نظریه و عقبه‏ی فکری پیروی کند. این پژوهش، در ابتدا شاخص‌های پنج الگوی نظری به‏ویژه الگوی اسلام را در رابطه با نحوه‏ی توزیع اثرگذار اعتبارات تولیدی، بررسی کرده و سپس به‌منظور بررسی پایایی الگوهای یادشده، به یک مطالعه‏ی موردی درباره‌ی اعتبارات بانکی کشاورزی پرداخت. این تحقیق با استفاده از رهیافت نظریه‌ی بنیانی، شصت نفر کشاورز شهرستان خوی را مطالعه کرد که از وام‌های کشاورزی استفاده کرده بودند. ابزار جمع‏آوری داده‏ها، مشاهده و مصاحبه‏های نیمه‏ساختاریافته بود. نتایج این پژوهش نشان داد که عوامل بسیار زیادی در استفاده درست از اعتبارات کشاورزی اثرگذار بوده و بر خلاف الگوی سرمایه‌داری، طبقه‏ی اجتماعی افراد تعیین‌کننده نیست. همچنین یافته‏های این مطالعه نشان داد که دین اسلام، عوامل یادشده را در قالب رهنمودهای کلی جلوگیری از انحصار سرمایه در دست ثروتمندان و عدم غفلت از پروژه‏های کوچک و فقرا و اعطای آن با توجه به شایستگی‏ها و قابلیت‏ها در نظر گرفته است. آموزه‏های اسلامی، بخشیدن مال‏ در غیر موردش را اسراف محسوب کرده و آن را منع کرده‏اند. بنابراین از نظر اسلام، صرف افزایش دسترسی به اعتبارات تولیدی در نواحی روستایی، یک اقدام ساده‏انگارانه بود و فرصت‏های شغلی درآمدزا و عدالت اقتصادی پایدار را ایجاد نخواهد کرد.