معرفی محیط کشت مناسب برای جوانه‌زنی غیرهم‌زیست ارکیدة خاکروی خربقی معمولی (Boiss.&Hohen Epipactis veratrifolia)

چکیده
    برای جوانه‌زنی بذر ارکیدة خربقی معمولی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با سه عامل شامل نوع محیط کشت در پنج سطح، دو نوع ترکیب قندی و استفاده از پپتون در دو سطح اجرا شد. از پنج نوع محیط کشت متفاوت با دو سطح تیمار قندی و دو سطح تیمار پپتون استفاده شد. نتایج نشان داد محیط‌های کشت مختلف می‌توانند روی درصد جوانه‌زنی و رشد بعدی پروتوکورم تأثیر معنی‌دار داشته باشند. از میان پنج محیط کشت مورد آزمایش، محیط کشت فاست بهترین تأثیر را روی درصد جوانه‌زنی و نیز رشد پروتوکورم‌ها دارد. اثر نوع تیمار قندی روی درصد جوانه‌زنی کاملاً معنی‌دار است، ولی روی رشد پروتوکورم معنی‌دار نیست. اثر تیمار پپتون نیز روی درصد جوانه‌زنی بذر و رشد پروتوکورم معنی‌دار است. نتیجة نهایی نشان داد بهترین ترکیب برای جوانه‌زنی بذر(6/49%) به‌صورت غیرهم‌زیست، محیط کشت تغییریافتة فاست با پپتون و پنج گرم فروکتوز همراه با دوازده گرم ساکارز در لیتر(MFH2P2) و بهترین ترکیب برای رشد پروتوکورم‌ها (3/17میلی‌متر) محیط کشت تغییریافته فاست با پپتون و سی گرم ساکارز در لیتر(MFH1P2) است؛ بنابراین، می‌توان گفت نوع محیط، نوع قند و مواد آلی روی درصد جوانه‌زنی بذر به‌صورت غیرهم‌زیست و نوع محیط و مواد آلی روی رشد بعدی گیاهچه‌های پروتوکورمی این گونه تأثیر معنی‌دار دارند. همچنین، با استفاده از شرایط کشت درون‌شیشه‌ای می‌توان دورة جوانه‌زنی و رشد این گیاه را در مقایسه با شرایط طبیعی به مدت قابل توجهی (حداقل دو سال) کاهش داد.