مطالعه فنوتیپی و ژنتیکی صفات تولیدی گاومیش‌های ایران

چکیده
    به منظور بررسی اثر عوامل محیطی موثر بر صفات تولید شیر و مقدار چربی 240 روز گاومیش‌های ایران، مطالعه‌ای روی 22596 رکورد تولید شیر و 22165 رکورد مقدار چربی انجام شد. برای برآورد مولفه‌های (کو)واریانس صفات ذکر شده، تجزیه‌های یک صفتی و دو صفتی در پنج دوره شیردهی انجام شد. بیشترین داده مورد استفاده مربوط به تولید شیر در دوره شیردهی اول (4482) بود که توسط ایستگاه‌های مختلف اصلاح نژادی در سطح کشور طی سال‌های 1365 تا 1387 جمع آوری شده بود. برآورد روند ژنتیکی برای دو صفت مذکور نیز انجام شد. به غیر از فصل زایش بر تولید شیر و دوره شیردهی بر مقدار چربی، بقیه عوامل موجود در مدل تاثیر معنی‌دار (01/0>p) داشتند. واریانس ژنتیکی قابل ملاحظه‌ای برای صفات مورد مطالعه در جمعیت مورد بررسی مشاهده شد به گونه‌ای که وراثت‌پذیری این صفات از متوسط تا بالا برآورد شد. متوسط وراثت‌پذیری حاصل از تجزیه‌های یک صفتی و دو صفتی برای تولید شیر در پنج دوره شیردهی به ترتیب 49/0، 41/0، 54/0، 47/0 و 35/0 و برای مقدار چربی به ترتیب 45/0، 36/0، 55/0، 40/0 و 50/0 بدست آمد. همبستگی ژنتیکی بین صفات تولید شیر در دوره‌های شیردهی مختلف با یکدیگر بزرگتر از این همبستگی بین صفات مقدار چربی در دوره های شیردهی مختلف برآورد شد. همچنین همبستگی ژنتیکی بین صفات تولید شیر و مقدار چربی در هر کدام از دوره‌های شیردهی مثبت و بالا برآورد شد.