مطالعه عملکرد لاین های پیشرفته نخود سفید در کشت زمستانه دیم

چکیده
   هدف از کشت زمستانه (انتظاری)، استفاده بهینه از بارندگی های زمستانه در مناطقی است که دارای زمستان طولانی بوده و یا به دلیل بارندگی های بهاره امکان انجام عملیات تهیه زمین در بهار وجود ندارد. یکی از ضروریات کشت پاییزه وجود ارقام مقاوم به سرما است. در این تحقیق تعداد هشت لاین نخود (شامل رقم شاهد محلی) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در چهار تکرار در سال های زراعی 83-1382 و 84-1383 در ایستگاه‌ تحقیقات کشاورزی دیم شیروان کشت شد. تاریخ سبز شدن، زمان گل دهی، ارتفاع بوته، تعداد روز تا گلدهی و تعداد روز تا رسیدن، تعداد غلاف در گیاه، تعداد دانه در غلاف و بیماری ها بوده و پس از برداشت نیز عملکرد هر کرت و وزن صددانه اندازه‌گیری شد. تفاوت کلیه صفات مورد اندازه گیری در دو سال مختلف معنی دار بود (01/0 > P). تفاوت بین ژنوتیپ ها نیز از نظر کلیه صفات موردنظر (بجز تعداد غلاف در گیاه) معنی دار بود (01/0 > P). اثر متقابل سال و ژنوتیپ نیز کلیه موارد معنی دار بود. بیشترین میانگین عملکرد دانه مربوط به لاین شماره 6 به میزان 4/958 کیلوگرم در هکتار بود که با لاین شماره پنج (8/863 کیلوگرم در هکتار) در یک کلاس قرار گرفتند. لاین شماره هفت نیز کمترین میانگین عملکرد دانه (1/524 کیلوگرم در هکتار) را تولید کرد. در بررسی میانگین های عملکرد در جدول اثرات متقابل، لاین شماره شش با عملکرد 1226 کیلوگرم در هکتار در سال دوم و لاین شماره یک با میانگین 155 کیلوگرم در هکتار در سال اول، به ترتیب بیشترین و کمترین میزان عملکرد را داشتند.