مطالعه رشد نهال های یکساله رقم زرد زیتون در حضور نماتد Meloidogyne javanica و قارچ Verticillium dahliae

چکیده
  در سال‌های اخیر کشت زیتون در ایران مورد توجه زیادی قرار گرفته است و این در حالیست که برخی از باغات و نهالستان‌های ایران به تعدادی از بیمارگرهای خاکزاد آلوده هستند. نماتد ریشه گرهی، Meloidogyne javanica ، و قارچ Verticillium dahliae موجب خسارت قابل توجهی به باغات زیتون استان گلستان شده اند. لذا رشد نهال‌های زیتون در حضور این دو بیمارگر مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش لاروهای سن دوم به عنوان مایه تلقیح نماتد M. javanica (1500 عدد در هر گلدان)، مایه تلقیح کنیدی قارچ  V. dahliae (106×1عدد در سی‌سی، برای هر نهال یک سی سی) برای انجام آزمون بیماریزایی و میکرواسکلروت قارچ (7200 عدد در هرگلدان ) برای انجام آزمایش اصلی در نظر گرفته شد. در این آزمایش، شش تیمار از نهال های یکساله زیتون رقم زرد در گلدان های حاوی 720 سانتیمتر مکعب خاک لومی سترون بدین شرح در نظر گرفته شد: شاهد (بدون مایه تلقیح)، نماتد به تنهایی، قارچ و نماتد همزمان، قارچ دو هفته قبل از نماتد و نماتد دو هفته قبل از قارچ. نتایج این تحقیق نشان می دهد که میزان وزن تر ریشه و میزان افزایش طول ساقه و تعداد برگ‌ها در تیمارهای شاهد و قارچ و نماتد همزمان، به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار خود را داشته است. بیشترین میزان درصد برگ‌های دارای نشانه‌های بیماری (برگ های سبزرد، پژمرده و بافت مرده) در نهال ها، در تیمار قارچ و نماتد همزمان و کمترین آن در تیمار نماتد به تنهایی مشاهده گردید. میزان درصد تغییر رنگ ریشه و ساقه در تیمارهای دارای قارچ به ترتیب در تیمارهای قارچ به تنهایی و نماتد دوهفته قبل از قارچ بیشترین و کمترین میزان بود. تعداد گال ریشه در تیمارهای دارای نماتد به ترتیب درتیمارهای نماتد به تنهایی و قارچ دو هفته قبل از نماتد بیشترین و کمترین میزان بود.