شناسایی و ردیابی ویروس موزاییک سویا در استانهای مازندران و گلستان

چکیده
   در طول دو فصل زراعی 1379 و 1380، از مزارع سویای شمال کشور در استانهای مازندران و گلستان، نمونه های برگی مشکوک به ویروس موزائیک سویا (Soybean Mosaic Virus=SMV) جمع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آوری گردیدند. نمونه های بذر سویا بدست آمده از این مناطق، جهت بررسی آلودگی به SMV در گلخانه داخل گلدان کشت شدند. طیف وسیعی از علائم ویروسی در مزارع دیده شد بطوریکه تشخیص میزان آلودگی به SMV مشکل بود. برای تشخیص ویروس از میزبانهای تکثیری آن یعنی ارقام مختلف سویا و گیاهان محک آن در گلخانه استفاده گردید. از آزمونهای سرولوژیکی با بکارگیری آنتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ سرم پلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کلونال اختصاصی جهت شناسایی ویروس استفاده شد. در الکترون میکروسکوپی ویروس پیکره‌‌‌‌‌های رشته‌ ای و قابل‌‌انعطاف این ویروس مشاهده شد. خالص سازی ویروس طبق دو روش انجام گرفت. طی این بررسی ملاحظه گردید که این ویروس یکی از شایعترین بیماریهای ویروسی در دو استان مزبور بوده و موزائیک از معمول ترین علائم آلودگی به این ویروس می‌باشد. گسترش SMV در هر دو استان تقریباً مشابه بوده لیکن در بعضی مناطق مانند هاشم‌آباد گرگان، دشت‌ناز، نکا، بندر‌گز، جویبار و بادله در استان مازندران بیشترین میزان آلودگی وجود داشت. در آزمایشهای گلخانه‌ای، تنها 10-15 درصد بذور ایجاد گیاهچه‌‌‌‌های آلوده نمودند. آزمون وسترن بلات باند 28 کیلو دالتونی پروتئین پوششی را در ویروس خالص و نمونه های برگی آلوده ثابت کرد.