شناسایی و تعیین پراکنش ویروس لکه حلقوی گوجه فرنگی (ToRSV) در باغ های درختان میوه هسته دار استان های گلستان و فارس

چکیده
    ویروس لکه حلقوی گوجه فرنگی Tomato ringspot virus (ToRSV) متعلق به جنس Nepovirus و خانواده Secoviridae می باشد. زوال ناشی از این عامل ویروسی یکی از عوامل تخریب درختان میوه در جهان محسوب می شود. در این تحقیق جهت بررسی درصد آلودگیToRSV در باغات درختان میوه هسته دار هلو، آلو، گوجه و زردآلو در استان های فارس و گلستان در طی سال های 1387 و 1388 ، تعداد 414 نمونه به صورت کاملا تصادفی و بدون در نظر گرفتن علایم جمع آوری شد و به روش DAS-ELISA مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج آزمون DAS-ELISA آلودگی انواع درختان میوه هسته دار مورد بررسی به ToRSV آشکار گردید. نتایج نشان داد در سال های 1387 و 1388 درختان میوه هسته دار در باغات استان فارس به ترتیب به میزان 5/8 و 2/10% و باغات استان گلستان به میزان 30 و 1/23% به ویروس لکه حلقوی گوجه فرنگی آلوده می باشند. تعداد 100 نمونه از نمونه های هلو، آلو، گوجه و زردآلو که واکنش ضعیفی در روش الایزا نشان داده بودند با آزمونDot immunobinding assay-DIBA مورد بررسی مجدد قرار گرفته و در 85 نمونه آلودگی مورد تایید قرار گرفت. خصوصیات بیولوژیکی جدایه های ردیابی شده با مایه زنی مکانیکی گیاهان محک و ویژگی های مورفولوژیک آن ها با مشاهده پیکره های ایزومتریک با روش Immunosorbent electron microscopy (ISEM) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد جدایه های موجود از لحاظ بیولوژیکی با سایر جدایه ها متفاوت نبوده و علایمی مانند لکه حلقوی نکروتیک، غربالی و موزاییک برگ، در درختان آلوده ایجاد می کنند. تعداد 30 نمونه هلو، آلو، گوجه و زردآلو الایزا مثبت و آلوده توسط آزمون RT-PCR و جفت آغازگرهای اختصاصی برای حضور ToRSV مورد بررسی قرار گرفتند. در تعداد 20 نمونه از انواع نمونه های مورد بررسی باند bp 499 مورد انتظار حاصل از تکثیر منطقه ژنتیکی مربوط به بیان پروتئین پوششی ویروس تکثیر گردید. نتایج این بررسی بیانگر آلودگی گونه های مختلف درختان میوه هسته دار در برخی مناطق شمال و جنوب ایران به ToRSV می باشد