زیستشناسی شبپره Hyles euphorbiae (Lep., Sphingidae) روی گونههای فرفیون و شناسایی پارازیتوییدهای آن در آذربایجان غربی
چکیده
شبپرهHyles euphorbiae L. حشرهای تکخوار است که از تعدادی از گونههای علفی جنس Euphorbia تغذیه مینماید. در این تحقیق، بیواکولوژی این شبپره در شرایط صحرایی و آزمایشگاهی در طول سالهای 1381 تا 1383 در غرب دریاچه ارومیه مورد مطالعه قرار گرفت. بررسیهای صحرایی نشان داد که لاروهای این شبپره از برگ، جوانه و ساقههای نرم فرفیون گونههای Euphorbia macroclada Boiss. و E. denticulata Lam. تغذیه میکند. در آزمایشهای تعیین دامنه میزبانی در شرایط آزمایشگاهی، لاروهای این شبپره روی گونههای E. boissiriana Prokh. ، E. heteradena Jaub & Spach. و E. seguiriana Neck.نیز پرورش یافتند. این شبپره که در نواحی غربی دریاچه ارومیه دارای دو نسل در سال میباشد، دوره زندگی آن از اواخر فروردین تا دهه سّوم تیر ماه و نسل دوّم آن از دهه سّوم مرداد تا اوایل آبان تعیین گردید. حداکثر شمار تخمهای گذاشته شده در هر دسته 62 و میانگین آنها در هر دسته 19 عدد مشاهده شد. میانگین تعداد تخم گذاشته شده توسط هر فرد ماده 162 عدد و توانایی تخمریزی هر فرد ماده 191 عدد ارزیابی شد. بررسیهای آزمایشگاهی و صحرایی نشان داد که دوره رشد و نمو جنینی این شبپره در دمای 5/0±18 درجه سانتیگراد در آزمایشگاه 5/0±9 روز و در دمای متوسط روزانه 7/14 و 3/24 درجه سانتیگراد در طبیعت به ترتیب 1±12 و 1±7 روز میباشد. نتایج نشان داد که این شبپره دارای 5 سن لاروی است و دوره رشد و نمو لاروی در دمای متوسط روزانه 4/19 و 1/24 درجه سانتیگراد به ترتیب 2±23 و 2±19 روز طول میکشد. در بررسی پارازیتوییدهای این شبپره، دو گونه مگس پارازیتویید از خانواده Tachinidae از روی شفیرههای آن جمعآوری و تحت عناوینExorista grandis (Zetterstedt) و Masicera sphingivora (Robineau-Desvoidy) شناسایی شدند که برای اولین بار از ایران گزارش میشوند.
نویسنده : یونس کریمپور؛ یعقوب فتحیپور؛ علیاصغر طالبی؛ سعید محرمی پور شبپرهHyles euphorbiae L. حشرهای تکخوار است که از تعدادی از گونههای علفی جنس Euphorbia تغذیه مینماید. در این تحقیق، بیواکولوژی این شبپره در شرایط صحرایی و آزمایشگاهی در طول سالهای 1381 تا 1383 در غرب دریاچه ارومیه مورد مطالعه قرار گرفت. بررسیهای صحرایی نشان داد که لاروهای این شبپره از برگ، جوانه و ساقههای نرم فرفیون گونههای Euphorbia macroclada Boiss. و E. denticulata Lam. تغذیه میکند. در آزمایشهای تعیین دامنه میزبانی در شرایط آزمایشگاهی، لاروهای این شبپره روی گونههای E. boissiriana Prokh. ، E. heteradena Jaub & Spach. و E. seguiriana Neck.نیز پرورش یافتند. این شبپره که در نواحی غربی دریاچه ارومیه دارای دو نسل در سال میباشد، دوره زندگی آن از اواخر فروردین تا دهه سّوم تیر ماه و نسل دوّم آن از دهه سّوم مرداد تا اوایل آبان تعیین گردید. حداکثر شمار تخمهای گذاشته شده در هر دسته 62 و میانگین آنها در هر دسته 19 عدد مشاهده شد. میانگین تعداد تخم گذاشته شده توسط هر فرد ماده 162 عدد و توانایی تخمریزی هر فرد ماده 191 عدد ارزیابی شد. بررسیهای آزمایشگاهی و صحرایی نشان داد که دوره رشد و نمو جنینی این شبپره در دمای 5/0±18 درجه سانتیگراد در آزمایشگاه 5/0±9 روز و در دمای متوسط روزانه 7/14 و 3/24 درجه سانتیگراد در طبیعت به ترتیب 1±12 و 1±7 روز میباشد. نتایج نشان داد که این شبپره دارای 5 سن لاروی است و دوره رشد و نمو لاروی در دمای متوسط روزانه 4/19 و 1/24 درجه سانتیگراد به ترتیب 2±23 و 2±19 روز طول میکشد. در بررسی پارازیتوییدهای این شبپره، دو گونه مگس پارازیتویید از خانواده Tachinidae از روی شفیرههای آن جمعآوری و تحت عناوینExorista grandis (Zetterstedt) و Masicera sphingivora (Robineau-Desvoidy) شناسایی شدند که برای اولین بار از ایران گزارش میشوند.
تعداد صفحه : 9
مشخصات فایل : 366KB / PDF
قیمت : رایگان