تظاهر آهنگی تکیه دومین در زبان فارسی معاصر

چکیده
   کهنموئی‌پور (2003) در چارچوب نظریه واج‌شناسی نوایی و تحت عنوان قاعده تسطیح معتقد است که در شبکه بازنمایی تکیه، بجز آخرین گروه واجی در سطح گروه آهنگ که تکیه اصلی میگیرد، سایر کلماتی که دارای علامت x در سطح گروه آهنگ هستند تکیه دومین می‌پذیرند. هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که آیا میتوان برای گروه‌هایی که تکیه دومین را جذب میکنند شاهدی از نظام آهنگ زبان ارائه کرد. برای یافتن پاسخ این پرسش داده‌هایی که بر طبق قاعده تسطیح برخوردار از تکیه دومین بودند توسط نگارندگان تولید و ضبط شد و منحنی زیروبمی داده‌های ضبط‌شده به وسیله نرم‌افزار پرت استخراج شده، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و پس از تحلیل نظام آهنگ آنها مشخص شد که گروه‌های واجی که تکیه دومین را جذب میکنند، نواخت مرزنمای %H دارند؛ مگر در مواردی که گروهی که تکیه دومین را جذب کرده است، آخرین گروه واجی یک گروه آهنگ باشد که در این صورت نواخت مرزنمای آن تابع نواخت مرزنمای گروه آهنگ خواهد بود؛ به این معنی که اگر گروه آهنگ نواخت مرزنمای %Hیا %L داشته باشد، نواخت مرزنمای آخرین گروه واجی نیز به ترتیب %H و %L% خواهد بود.