تحلیل لجستیک برخی متغیرهای مؤثر بر احتمال بروز اختلال متابولیکی کاهش چربی شیر در اوایل دورۀ شیردهی گاوهای هلشتاین ایران

چکیده
    در این تحقیق، از 80381 رکورد روز‌آزمون (صفات شیر، چربی، و پروتئین) سه بار دوشش 80254 رأس گاو شیری زایش اول در 427 گله که در سال‏های 1374 تا 1388 زایش داشتند، استفاده شد. براساس نسبت درصد چربی به درصد پروتئین برای ماه اول شیردهی گاوها و در‌نظر‌گرفتن نقطۀ آستانه‏ای 12/0-، متغیر وابسته به‌صورت دوتایی (کد صفر برای عدم بروز و کد یک برای بروز اختلال متابولیکی کاهش چربی شیر) تعریف گردید. مدل مختلط خطی تعمیم‌یافتۀ لجستیک با رویۀ GLIMMIX نرم‏افزار آماری SAS بر داده‏ها برازش شد. در مدل آماری، تأثیرات ثابت نوع اسپرم (داخلی یا خارجی) استفاده‌شده برای تلقیح گاوهای ماده، فصل تولید، سن زایش اول، نژاد گاو (زینه یا اصیل)، و اثر تصادفی پدر قرار داده شد. نژاد گاو بر احتمال بروز کاهش چربی شیر اثر معنی‏دار نداشت. نسبت احتمالات مقایسۀ دو سن زایش 112/1 برآورد شد که نشان می‏دهد گاوهایی که در سن کمتر از 25 ماه زایش می‏کنند 2/11 درصد احتمال بروز کاهش چربی شیر در آنها بیشتر است. برآورد نسبت احتمالات مقایسۀ فصل بهار نسبت به تابستان، پاییز، و زمستان به‏ترتیب 730/0، 722/0، و 182/1، فصل تابستان به پاییز و زمستان به‏ترتیب 987/0 و 615/1 و پاییز به زمستان 636/1 بود. احتمال بروز کاهش چربی شیر در دختران گاوهای نر داخلی در مقایسه با دختران گاوهای نر خارجی، به مقدار 8/10 درصد بیشتر بود