رنامه نمونه‌برداری و ترجیح میزبانی کفشدوزک خربزه، Epilachna chrysomelina (F.) (Col.: Coccinellidae). روی چند میزبان از خانواده کدوئیان در اهواز

چکیده
    کفشدوزک خربزه با نام علمی Epilachna chrysomelina (F.) یکی از مهمترین آفاتی است که گیاهان خانواده کدوئیان را مورد حمله قرار می‌دهد. برنامه نمونه‌برداری و ترجیح میزبانی این کفشدوزک که کم و بیش در تمام نقاط ایران وجود دارد، در شهر اهواز بررسی شد. در برنامه نمونه‌برداری از جمعیت کفشدوزک خربزه اندازه مناسب نمونه 12 عدد و سطح زیرین برگ میزبان و مرحله تخم کفشدوزک به ترتیب مناسب‌ترین سطح نمونه‌برداری و مرحله رشدی برای نمونه‌برداری از جمعیت این حشره تعیین شد. در شرایط آزمایشگاهی این کفشدوزک خیار سبز را نسبت به هندوانه، خیار چنبر، خربزه و کدو مسمایی ترجیح داد. در شرایط مزرعه‌ای نیز دو آزمایش در مورد ترجیح میزبانی این حشره انجام شد. در آزمایش اول ترجیح میزبانی این کفشدوزک روی دو میزبانی که در شرایط آزمایشگاهی بیشترین تغذیه از آنها صورت گرفته بود (خیار سبز و کدو مسمایی)، بررسی شد. در آزمایش دوم ترجیح کفشدوزک روی ارقام مختلف خیار سبز (پرینس، سوپردومینوس، آر اس فرونتو و سیرانا) به صورت طرح کرتهای خرد شده در زمان در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار ارزیابی شد. در آزمایش اول و از اواسط خرداد تا اوایل تیر میانگین مجموع جمعیت مراحل مختلف رشدی کفشدوزک روی خیار سبز به طور معنی‌داری بیشتر ازکدو مسمایی بود. در آزمایش دوم میانگین مجموع جمعیت مراحل مختلف رشدی کفشدوزک روی رقم سوپر دومینوس بیشتر از سایر رقم‌های خیار بود. بنا براین توصیه می‌شود در مناطقی که آلودگی شدید به این آفت وجود دارد، از کشت خیار سبز رقم سوپردومینوس اجتناب شود و یا اینکه این رقم در مزارع جالیزی به عنوان گیاه تله کشت گردد و سپس از سایر روش‌های کنترل برای نابودی کفشدوزک خربزه استفاده شود.