بررسی ژنتیکی صفات مهم زراعی و تعیین روابط بین آنها در آفتابگردان به کمک رگه‌های اینبرد نوترکیب

چکیده
    عملکرد دانه و روغن در آفتابگردان صفاتی پیچیده هستند که محصول اثر متقابل صفات زیادی از گیاه می‌باشند. به همین دلیل ارزیابی صفات مختلف و بررسی ارتباطات بین آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. با استفاده از 111 لاین اینبرد نوترکیب و دو والد آنها، چند صفت مهم زراعی و ارتباط بین آنها در آفتابگردان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی نشان داد که بین درصد روغن و وزن صد دانه همبستگی منفی و معنی‌داری وجود دارد. دانه‌های لاینهای چندشاخه درصد روغن بیشتری نسبت به رگه‌های تک‌شاخه داشتند که می‌تواند به علت کوچکتر بودن بذر آنها باشد. در این مطالعه، با استفاده از آزمون کای مربع نحوه تفکیک صفت شاخه‌دهی نیز بررسی شد. همچنین با استفاده از تجزیه به عامل‌ها، 6 عامل استخراج شدند که مجموعا 84/85% از تنوع موجود در داده‌ها را توجیه ‌کردند. دانه‌های حاصل از گرده‌افشانی آزاد حاوی درصد روغن بیشتری نسبت به دانه‌های حاصل از خودگشنی بودند، لیکن گرده‌افشانی تاثیری روی وزن صد دانه نداشت. تجزیه رگرسیون نشان داد که تعداد روز تا گلدهی و قطر طبق مهم‌ترین عوامل تعیین کننده درصد روغن هستند.