بررسی ویژگی‌های زیستی و پارامترهای جدول زندگی باروری سن سبز پسته Acrosternum heegeri (Hemiptera: Pentatomidae

چکیده
    سن سبز پسته،Fieber Acrosternum heegeri، یکی آفات مهم و کلیدی پسته در ایران می‏باشد. این آفت با تغذیه از میوه پسته و انتقال قارچ عامل بیماری ماسو Nematospora coryli (Peglion) هرساله خسارت قابل توجهی به محصول پسته وارد می‌کند. از آنجا که انجام هرگونه اقدام مدیریتی برای کنترل هرگونه آفتی مستلزم داشتن شناخت از ویژگی‌های زیستی و پارامتر‌های جدول زندگی آن آفت است، برای بررسی این ویژگی‌ها جمعیتی از این حشره از باغات پسته شهرستان رفسنجان جمع‌آوری شد و در آزمایشگاه بررسی گردید. پرورش حشرات در شرایط دمایی 1±25 درجه سانتی‏گراد، رطوبت 10±55 درصد و دوره نوری 16:8 (تاریکی: روشنایی) روی مغز تازه پسته انجام گرفت. نتایج این بررسی‌ نشان داد که طول دوره جنینی و هر یک از مراحل پورگی یک و دو به ترتیب 51/0±05/11، 03/0±91/3 و 06/0±091/4 روز بود. طول دوره مراحل پورگی سه، چهار، پنج و طول عمر حشره کامل ماده به ترتیب 21/0±57/5، 17/0±08/5، 15/0±21/8 و 43/3±02/47 روز و طول دوره مراحل پورگی سه، چهار، پنج و طول عمر حشره کامل نر نیز به ترتیب 23/0±03/4، 23/0±03/5، 23/0±16/8 و 12/5±77/31 روز بدست آمد. آزمون t نشان داد که بین طول دوره پوره‌های سن سوم حشرات نر و ماده (01/0p<) و طول عمر حشرات کامل نر و ماده (01/0p<) اختلاف معنی‏دار وجود دارد. نرخ خالص تولیدمثل (R0) برابر با 75/1±87/7 ماده در هر نسل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) برابر با 004/0± 033/0 ماده به ازای هر ماده در روز، مدت زمان نسل (T) برابر با77/1±43/63 روز، مدت زمان دو برابر شدن جمعیت (DT) برابر با 58/2± 76/20 روز و نرخ متناهی افزایش جمعیت (?) برابر با004/0± 034/1 ماده به ازای هر ماده در روز بدست آمد