بررسی واکنش ارقام متحمل گندم ایرانی به تنش شوری در مرحله جوانه زنی و گیاهچه

چکیده
  در این بررسی گندم های ماهوتی، روشن و کویر که برای مناطق شور توصیه می گردند با دو رقم شاهد حساس و بسیار متحمل به ترتیب چینی بهاره و کارچیا در یک آزمایش فاکتوریل در قالب بلو ک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرحله جوانه زنی و در طرح کرت های خرد شده با سه تکرار در مرحله گیاهچه ای در سطوح مختلف شوری مقایسه گردیدند . در مرحله جوانه زنی رقم ماهوتی از لحاظ درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و طول ریشه چه و ساقه چه نسبت به دیگر ارقام متحمل برتری داشت . به طوری که درصد جوانه زنی آن تا 200 میلی مولار شوری کاهش نداشت و در شوری 450 میلی مولار به 44 % شرایط بدون شوری می رسید. در مرحله گیاهچ ه ای، از میان صفات مورد بررسی صفت وزن خشک گیاهچه تفاوت بین ارقام و همچنین بین تیمارهای شوری را بیش از سایر صفات نمایان ساخت . در این مرحله نیز رقم ماهوتی برتری مشهودی نسبت به دیگر ارقام متحمل داشت و حتی پس از 20 ر وز تیمار در شوری 250 میلی مولار وزن خشک آن 50 % گیاهان شاهد بود . حال آنکه این مقدار برای ارقام روشن ، کویر و کارچیا حدود 40 % و برای رقم چینی بهاره نزدیک به 40 % بود. از آنجا که در رقم ماهوتی تعادل نسبت یونی Na+/K+ به خوبی کارچیا حفظ نمی شود، بنظر می رسد مک انیسم های تحمل به شوری متفاوتی در این رقم باعث تحمل به شوری در شرایط تنش شدید میشود.