بررسی عوامل موثر بر میزان پذیرش سیستم‌های‌آبیاری نوین، در بین کشاورزان شهرستان‌های زنجان و خدابنده

چکیده
    نشر سیستم های آبیاری نوین بعنوان یکی از ساز­و­کارهای افزایش راندمان آب آبیاری از دهه 1370 در استان زنجان مورد توجه قرارگرفته است. پژوهش توصیفی- همبستگی حاضر، با هدف بررسی عوامل موثر بر میزان پذیرش سیستم­ های آبیاری نوین در بین کشاورزان به صورت پیمایشی با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه انجام گرفته است. مقدار ضریب آلفای کرونباخ سازه های اصلی پرسشنامه بین 74/0 تا 86/0 به دست آمد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کشاورزان پذیرنده سیستم­ های آبیاری نوین در شهرستان­ های زنجان و خدابنده تشکیل می دادند (989 نفر) که با استفاده از جدول کرجیسی و مورگان 270 نفر از آنان با روش نمونه­ گیری چندمرحله­ای انتخاب شدند. نتایج نشان داد همبستگی مثبت و معنی­داری بین میزان پذیرش سیستم ­های آبیاری نوین با متغیرهای سن، توان مالی کشاورز در تأمین هزینه­ های مربوط به احداث تاسیسات، مشارکت در طراحی و اجرای تاسیسات، کانون مشورت واقع شدن، نوگرایی، برخورداری و بکارگیری ماشین آلات، شرکت در دوره های ترویجی و جهان شهری بودن کشاورزان وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای مساحت اراضی آبی، مساحت اراضی دیم، نوگرایی، دسترسی به کانال­های ارتباطی، مالکیت ماشین آلات کشاورزی، و تعداد واحد دامی و توان­مالی در تأمین هزینه­ های مربوط به احداث تاسیسات حدود 51 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می­نماید