بررسی عوامل محیطی موثر بر برخی از خصوصیات بیولوژیکی گل در چهار رقم زردآلوی ایرانی

چکیده
   زردآلو از جایگاه مطلوبی در اقتصاد صنعت میوه برخوردار است. محدود بودن دامنه سازگاری اکولوژیکی یکی از عوامل محصول‌دهی نامنظم در این گونه است. هدف از این مطالعه بررسی اثر دمای محیط در مرحله پیش از گلدهی روی برخی از خصوصیات گل در چهار رقم زردآلوی تجاری با نام‌های نصیری، نوری، شاهرودی و جهانگیری می‌باشد. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شد دمای محیط از طریق تاثیر بر اندام‌های زایشی گل از جمله سلامت دانه‌گرده و مادگی نقش مهمی در میزان باروری ارقام ایفا می‌نماید، به طوری که در سال اول، جوانه‌زنی دانه‌گرده به علت سرمای طولانی و شدید زمستان به میزان زیادی کاهش پیدا نمود و در سال دوم احتمالا به علت وجود زمستان گرم مرحله نهایی نمو مادگی با مشکل مواجه شد و مادگی‌های با خامه کوتاه و تخمدان غیر متورم در بعضی ارقام از جمله جهانگیری و نوری مشاهده شد. دو رقم دیگر در سال دوم مادگی‌های طبیعی‌تری تولید نمودند. علت وجود تفاوت در بین ارقام را می‌توان به مسئله تناوب باردهی و ذخیره کربوهیدراتی آنها و حساسیت رقم جهانگیری به زمستان‌های گرم نسبت داد. در رقم نصیری درصد چند‌تخمکی در سال 88-87 کاهش یافت. از طرف دیگر در این سال به علت تامین زودتر سرمای تجمعی، گلدهی ارقام زودتر اتفاق افتاد و دچار مشکل سرمازدگی بهاره شدند. طبق نتایج، نوسانات دمایی در هر دو سال به نحوی کیفیت گل را تحت تاثیر قرار داد. در کل زمستان سرد و یکنواخت در سال 87-86 شرایط مناسب‌تری برای نمو اعضاء گل و تشکیل میوه زردآلو فراهم کرد. جوانه زنی دانه گرده در این سال کاهش یافت اما به علت عدم وقوع سرمازدگی بهاره باردهی ارقام به صورت مطلوب انجام گرفت.