بررسی عوامل مؤثر بر جوانی‌زنی بذر علف هرز خاکشیر تلخ (Sisymbrium irio)

چکیده
   به‌منظور بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر جوانه­زنی بذر خاکشیر تلخ، آزمایشی در سال 1390 در آزمایشگاه و گلخانۀ دانشگاه پیام نور مشهد، استان خراسان رضوی انجام گرفت. در این آزمایش،‌ اثر غلظت‌های مختلف جیبرلیک اسید، سیتوکینین، طول مدت پیش‌سرمادهی مرطوب و خشک، آب اکسیژنه، اتانول، تنش اسمزی، تنش شوری و عمق دفن بذر بر سبز شدن و استقرار گیاهچه بررسی شد. افزایش غلظت­ جیبرلیک اسید ازppm  50 به ppm 100 سبب افزایش جوانه‌زنی خاکشیر تلخ شد، اما غلظت‌های بیشتر جیبرلیک اسید اثر بازدارندگی بر جوانه‌زنی داشت. سرمادهی مرطوب، تأثیر بیشتری نسبت به سرمادهی خشک داشت. افزایش غلظت­ سیتوکینین موجب کاهش جوانه­زنی شد. جوانه­زنی خاکشیر تلخ نسبت به شاهد، با افزایش طول مدت قرارگیری در معرض آب اکسیژنه کاهش یافت. اتانول اثر بازدارندگی بر جوانه­زنی داشت. تنش اسمزی و شوری سبب کاهش جوانه‌زنی شد. با افزایش عمق دفن بذر، ظهور و استقرار گیاهچه کاهش یافت. نتایج این بررسی می‌تواند به‌عنوان اطلاعات پایۀ مؤثر در برنامه‌های مدیریت تلفیقی علف‌های هرز به‌کار گرفته شود.