بررسی رفتار باری کانی کائولینایت در محلول الکترولیت کلرید سدیم‌

چکیده
    ذرات کلوئیدی خاک به‌دلیل داشتن بار سطحی الکتریکی بر بسیاری از واکنش‌های شیمیایی و فیزیکی خاک اثر می‌‌گذارند. با توجه به اهمیت این موضوع، هم از دیدگاه کشاورزی و هم از دیدگاه زیست‌محیطی، رفتار باری یک نمونه کائولینایت (کائولینایت سمیرم)، که یکی از انواع ذرات کلوئیدی خاک است، مطالعه شد. بدین منظور، بار سطحی کائولینایت در دامنة pH 4 تا 10 و در سه غلظت 0/005، 0/05، و 0/5 مولار الکترولیت کلرید سدیم به‌روش تیتراسیون پتانسیومتری اندازه‌گیری شد. ترکیبی از نتایج تیتراسیون جرمی و الکترولیتی نقطة صفر بار الکتریکی کائولینایت را در6/7=pH نشان داد. افزایش pH از مقدار اولیه حدود 4 در ابتدا موجب کاهش بار مثبت و سپس موجب افزایش بار منفی شد. بار خالص سطحی کانی در pH<7/6 مثبت و در pH >7/6 منفی اندازه‌‌‌گیری شد. افزایش قدرت یونی محلول موجب افزایش بار سطحی منفی در pH>PZC و کاهش بار سطحی مثبت در pH<PZC شد. اثر منفی قدرت یونی بر بار سطحی در pH<PZC، به وجود بار منفی در صفحات جانبی کانی و در‌نتیجه رقابت کاتیون سدیم با پروتون برای واکنش با این بارها نسبت داده شد.‌