بررسی اثرات عوامل سامانه تولید بر بهره‌وری اقتصادی گله‌های شیری هلشتاین با استفاده از یک مدل شبیه سازی

چکیده
   با استفاده از روش تحلیل سیستم، سامانه اقتصادی گله گاو شیری به مؤلفه‌های درآمدی و هزینه‌ای تجزیه شده و هر کدام ازاین مؤلفه‌ها نیز به زیربخش‌های دیگری تقسیم گردیدند. سپس با بهره‌گیری از مدلهای موجود و به کمک برنامه‌نویسی رایانه‌ای نسبت به شبیه‌سازی یک مدل زیست ـ اقتصادی اقدام شد. در این شبیه‌سازی، اجزای درآمدی و هزینه‌ای سامانه تولید طوری به هم ارتباط داده شدند که تغییر در هر یک ازعوامل موجود، به نحوی پویا سبب تغییر در سایر عوامل، درآمدها، هزینه‌ها و سرانجام شاخص بهره‌وری اقتصادی می‌شد. با در نظر گرفتن مقادیر متفاوت برای هر کدام از متغیرهای موجود در مدل، حساسیت عملکرد سامانه به تغییر آنها مورد بررسی واقع گردید. بر مبنای نتایج حاصله، در بین اقلام هزینه‌ای، تغییر هزینه‌های خوراک، و از بین اقلام خوراک نیز تغییر قیمت کنسانتره، بیشترین تأثیر را بر شاخص بهره‌وری داشته‌ است. افزایش 81/83 درصدی هزینه خوراک، 10/225 درصدی قیمت علوفه و 84/133 درصدی قیمت کنسانتره شاخص بهره‌وری را به میزان 64/36 درصد کاهش داده و آنرا به مرز واحد می‌رساند. 85/32 درصد افزایش تولید شیر، یا 93/45 درصد افزایش قیمت پایه شیر و یا 56/39 درصد افزایش همزمان قیمت پایه شیر و اضافه پرداختها به ازای هر درصد چربی و پروتئین اضافی، شاخص بهره‌وری را به میزان 64/36 درصد ارتقا بخشیده و اثر منفی افزایش قیمتهای مزبور را جبران می‌کند. علاوه بر اینها تأثیر تغییر در هزینه جایگزینی، هزینه‌های متفرقه، ‌هزینه کل‌، درآمدهای شیر، درآمد فروش گوساله، درآمد فروش کود و درآمد کل،‌ بر شاخص بهره‌وری مورد بررسی قرارگرفت.