بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر تحمل به یخبندان بهاره در انگور (Vitis Vinifera) رقم بیدانة سفید

چکیده
    یخبندان بهاره یکی از عوامل محدود‌کننده در تولید انگور است. استفاده از برخی ترکیبات شیمیایی یکی از روش‌های کاهش خسارت سرما محسوب می‌شود. سالیسیلیک اسید در چهار غلظت صفر (شاهد)، 5/0، 1 و 2 میلی‌مولار در مرحلة تمام گل روی بوته‌های انگور ده‌سالة رقم بیدانة سفید محلول‌پاشی و صبح روز بعد، تغییرات غلظت کربوهیدرات‌های محلول، پرولین و پروتئین‌های محلول در بافت برگ اندازه‌گیری شد. نمونه‌هایی از برگ و ساقه به مدت سه ساعت تحت تنش سرمایی صفر، 2-، 4- و 8- درجة سانتی‌گراد و نمونه‌های خوشة گل در معرض دماهای صفر، 2- و 4- درجة سانتی‌گراد قرار داده شدند. کاربرد سالیسیلیک اسید در غلظت 5/0 میلی‌مولار سبب حداکثر تجمع کربوهیدرات‌های محلول و در غلظت‌های 5/0 و 1 میلی‌مولار باعث افزایش غلظت پرولین برگ شد. کاربرد سالیسیلیک اسید در غلظت 2 میلی‌مولار سبب کاهش پروتئین‌های محلول شد. تیمار‌های سالیسیلیک اسید، سرما و برهم‌کنش آن‌ها تأثیر معنی‌داری بر درصد نشت یونی در بافت‌های مختلف داشت. تیمار با سالیسیلیک اسید باعث کاهش مؤثر درصد نشت یونی تا محدودة 8- درجة سانتی‌گراد در نمونه‌های ساقه و 4- درجة سانتی‌گراد در برگ و خوشة گل در مقایسه با شاهد شد. به نظر می‌رسد که سالیسیلیک اسید ضمن افزایش غلظت تنظیم‌کننده‌های اسمزی مانند کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌های محلول باعث کاهش اثرات منفی دمای پایین و خسارت به غشای سلول‌ها می‌شود.