الگوی ایزوزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و پراکسیداز در گیاهچه‌های لوبیا سفید(Phaseolus vulgaris L.) در تنش شوری

چکیده
   هدف این مطالعه ارزیابی اثر تنش شوری بر فعالیت ایزوزیم‌های آنتی‌اکسیدان سوپراکسید‌دیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT) و پراکسیداز (POX) در 18 ژنوتیپ لوبیا سفید (Phaseolusvulgaris L.) و مقایسه با شرایط طبیعی در قالب فاکتوریل با طرح پایۀ کاملاً تصادفی است. برای هر نوار ژل فعالیت ایزوزیمی با نرم‌افزار MCID به‌صورت میزان ”مساحت × شدت“ محاسبه شد. سه ایزوزیم برای SOD، یک ایزوزیم برای CAT و سه ایزوزیم برای POX به‌دست آمد. براساس تجزیۀ واریانس داده‌ها، فعالیت همۀ ایزوزیم‌ها جز POX2 بین ژنوتیپ‌ها و سطوح شوری و ”اثر متقابل بین ژنوتیپ × سطوح شوری“ برای SOD1، SOD2 و POX3 در سطح احتمال یک درصد معنادار شد. در حالی‌که برای اثر متقابل برای SOD3، CAT، POX1 و POX2 بی‌معنا بود. فعالیت ایزوزیمی در حالت شوری بیشتر از حالت عادی بود. مقایسۀ میانگین‌ ژنوتیپ‌ها نشان داد که در SOD3 ژنوتیپ‌های 1، 3 و 5، CAT ژنوتیپ‌های 8، 9 و 18و برای POX1 ژنوتیپ‌های6، 7 و 10 بیشترین فعالیت ایزوزیمی را داشتند. با مقایسۀ میانگین ترکیب‌های تیماری ژنوتیپ و سطوح شوری، ژنوتیپ‌های 7، 8، 9 و 12 بیشترین فعالیت ایزوزیمی SOD1 را در شرایط شوری و ژنوتیپ‌های 1، 2 و 4 بیشترین فعالیت را برای ایزوزیم POX3 در شرایط شوری نشان دادند. ژنوتیپ‌های 4، 7، 8، 9 و 13 بیشترین فعالیت SOD2 را در شرایط شوری داشتند. محاسبۀ همبستگی بین گونه‌های ایزوزیم‌ در شرایط عادی، شوری و کل دو محیط نشان داد که فقط دو ایزوزیم CAT و POX3 در تنش شوری، همبستگی مثبت و معنادار دارند. علاوه‌ بر تأثیر ژنوتیپ در میزان فعالیت آنزیم، تنش شوری فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان را افزایش می‌دهد.