اعتبارسنجی شاخص های ترویجی به منظور رتبه بندی استان ها از نظر فعالیت های آموزشی‎ ‎‏- ترویجی

چکیده
    این مقاله با هدف اعتبارسنجی برخی شاخص های اصلی امکانات و فعالیت های آموزشی - ترویجی و استفاده از آنها ‏به منظور رتبه‌بندی استان ها از نظر فعالیت های آموزشی و ترویجی انجام شد. در مرحله اول، با بررسی منابع تعداد 137 ‏شاخص آموزشی - ترویجی، در هفت زمینه (شاخص‌های مربوط به عاملین ترویج، شاخص‌های زیرساختی ترویج، ‏شاخص‌های مربوط به فعالیت‌های آموزشی ترویجی، شاخص‌های سازمان و مدیریت ترویج، شاخص‌های آموزش انبوهی ‏رسانه‌ای، شاخص‌های ارتباطات ترویجی و شاخص‌های اعتبارات ترویجی) تدوین و با روش پیمایشی، توسط 180 ‏کارشناس ترویج در شش استان کشور داوری شد. در مرحله دوم، داده‌های مربوط به 133 شاخص از طریق معاونت ترویج ‏و نظام بهره‌برداری وزارت جهاد کشاورزی گردآوری و با بهره گیری از روش تحلیل مؤلفه های اصلی، شاخص ترکیبی هر ‏یک از محورهای هفت‌گانه فوق محاسبه و استان ها از این نظر رتبه بندی شدند. نتایج نشان داد که کلیه شاخص‌ها (به جز ‏چهار شاخص) از نظر داوران برای برنامه‌ریزی‌ و ارزش یابی فعالیت های آموزشی - ترویجی مناسب‎ ‎می باشند. همچنین ‏شاخص ترکیبی نهایی محاسبه شده برای استان های کشور نشان داد که استان همدان در رتبه نخست و استان قزوین در ‏پایین‌ترین رتبه نسبت به سایر استان‌ها قرار دارد.‏