استفاده از اسانس‌های گیاهی برای کنترل بیماری کپک خاکستری (Botrytis cinerea) میوه‌های گلابی

چکیده
   ضایعات بعد از برداشت، به‌ویژه در اثر حملة قارچ‌ها، یک عامل مهم در کاهش عمر انباری بسیاری از میوه‌ها و سبزی‌ها به حساب می‌آید. به منظور بررسی اثرات اسانس‌های گیاهان آویشن، ریحان و رزماری در کنترل بیماری کپک خاکستری (Botrytis cinerea) میوه‌های گلابی، دو آزمایش جداگانه یکی در شرایط درون شیشه‌ای و دیگری در شرایط نگهداری میوه‌های گلابی در سردخانه انجام گرفت. غلظت اسانس‌های مورد استفاده در آزمایش‌های درون شیشه‌ای صفر (شاهد)، 100، 200، 300، 400 و 500 میکرو لیتر در لیتر محیط کشت PDA و در شرایط نگهداری میوه‌ها در سردخانه صفر (شاهد)، 100، 300 و 500 میکرولیتر در لیتر بود. نتایج آزمایش‌های درون شیشه‌ای نشان داد که اسانس گیاهان رزماری و آویشن به ترتیب کمترین و بیشترین تأثیر را در جلوگیری از رشد قارچ داشته‌اند. به‌طوری که اسانس رزماری حتی در غلظت 500 میکرولیتر در لیتر محیط کشت هیچ‌گونه تأثیری در جلوگیری از رشد قارچ نداشت اما آویشن در غلظت‌های بالاتر از 200 میکرولیتر در لیتر محیط کشت به‌طور کامل از رشد قارچ جلوگیری نمود. نتایج آزمایش‌های سردخانه‌ای نشان داد که تیمار اسانس اثرات معنی‌داری بر بیماری کپک‌زدگی میوه‌های گلابی داشت. به‌طوری که تعداد میوه‌های آلوده و شدت بروز بیماری در میوه‌های تیمارشده کاهش یافت. با افزایش غلظت اسانس رشد قارچ کاهش بیشتری نشان داد. بیشترین و کمترین تعداد میوه‌های آلوده و نیز شدت بیماری به ترتیب در غلظت‌های صفر و 500 میکرولیتر در لیتر هر کدام از تیمارهای اسانسی دیده شد. نتایج بررسی‌ها همچنین نشان داد که اسانس آویشن و رزماری به ترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را در کاهش تعداد میوه‌های آلوده و شدت بروز بیماری کپک خاکستری داشته‌اند.