ارزیابی ریسک جیوه ناشی از مصرف ماهی سفید دریای خزر ( Rutilus frisii kutum ) در استان مازندران

چکیده
    جیوه یکی از سمی‌ترین عناصر سنگین است که عمدتاً از طریق مصرف غذاهای دریایی آلوده به جیوه وارد بدن انسان می‌شود. در پژوهش حاضر، با اندازه‌گیری غلظت جیوه‌ی کل با دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی (Perkin Elmer, FIAS-100) و تکنیک بخار سرد، در نمونه‌های عضله ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum)، ریسک ناشی از مصرف این ماهی برای انسان مورد ارزیابی قرار گرفت. 60 عدد ماهی (12 ایستگاه و از هر ایستگاه 5 نمونه‌ ماهی) در اوزان بازاری از ایستگاه‌های صیادی سواحل استان مازندران بصورت تصادفی انتخاب و غلظت جیوه در آنها اندازه‌گیری شد. میانگین غلظت جیوه‌ در عضله‌ی ماهی سفید 112/0 میکروگرم بر گرم وزن تر (382/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک) بود که این میزان پایینتر از حد استاندارد تعیین شده توسط سازمان‌های معتبر جهانی مانندUSEPA ،WHO ،FAO و FDA می‌باشد. شاخص ریسک (HQ) کمتر از 1 (48/0) بود. هم‌چنین، محاسبات نشان داد که جذب روزانه‌ و هفتگی جیوه با توجه به میزان سرانه‌ی مصرف هر ایرانی که توسط FAO اعلام شده است، پایینتر از مقادیر راهنمای ارائه شده (PTDI وPTWI) توسط WHO، USEPA وJECFA است. مصرف ماهی سفید دریای خزر خطری جدی برای سلامتی مصرف کنندگان از نظر میزان جیوه نخواهد داشت و برای حفظ سلامتی، میزان مجاز مصرف آن 62 گرم در روز توصیه می‌شود