ارزیابی جمعیت‌های سیب حاصل از تلاقی کنترل شده ارقام ایرانی و خارجی و ارتباط بین صفات رویشی و زودباردهی

چکیده
   به منظور بررسی ارتباط بین برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فنولوژیکی و زود باردهی در طول چندین سال متفاوت رشدی، پژوهشی روی جمعیت‌های سیب حاصل از تلاقی کنترل شده انجام گرفت. در این آزمایش برخی صفات کمی و کیفی در بیش از 400 نتاج حاصل از چهار ترکیب تلاقی سیب‌های ارقام گلاب و شفیع‌آبادی به عنوان والدین پدری و ارقام رداسپار و گلدن اسموتی به عنوان والدین مادری، اندازه‌گیری شدند. پارامترهای آماری مانند ضریب تغییرات فنوتیپی و شاخص تنوع فنوتیپی شانون-ویور به عنوان معیارهایی از تنوع ژنتیکی بر اساس صفات کمی و کیفی محاسبه شدند. نتایج تجزیه واریانس وجود تفاوت‌های معنی‌داری را بین جمعیت‌های مورد تلاقی نشان داد. همچنین مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که تفاوت معنی‌دار بین جمعیت‌های مورد مطالعه وجود دارد که بیشتر متأثر از خصوصیات والد مادری می‌باشد. نتایج تجزیه همبستگی ساده صفات، وجود همبستگی های مثبت و منفی معنی‌دار بین برخی صفات مهم چون ارتفاع دانهال، محیط تنه، اندازه سطح برگ، طول و عرض برگ، نیاز سرمایی بذور، زود باردهی و غیره را نشان داد. نتایج تجزیه عامل‌ها نشان داد که 8 عامل اصلی با مقادیر بالاتر از یک، بیش از 73 درصد از واریانس کل را توجیه می‌کنند. تجزیه خوشه‌ای جمعیت‌ها بر اساس صفات مورد اندازه‌گیری به روش وارد، توانست ترکیب تلاقی دارای والد مادری مشترک را در یک گروه قرار دهد.