ارزیابی تنوع ژنتیکی در بین تعدادی از ژنوتیپ های انار به کمک نشانگرهای RAPD

چکیده
  ایران دارای غنی‌ترین ذخایر ژنتیکی انار در جهان می‌باشد بطوریکه تنوع و تعداد ژنوتیپ‌های انار در ایران بی‌نظیر است. در این مطالعه از نشانگرهای RAPD برای تعیین سطح تنوع و خویشاوندی در 24 ژنوتیپ انار ایران استفاده شد. DNA ژنومی از برگها استخراج و کمیت و کیفیت آنها با استفاده از روش اسپکتروفتومتری و الکتروفورز ژل آگارز تعیین شد و پس از رقیق کردن در واکنش PCR استفاده گردید. تعداد 113 آغازگر تصادفی در انجام واکنش PCR بر روی نمونه ها آزمایش گردید که 27 آغازگر تکثیر DNA الگو را به خوبی انجام داده و بین ژنوتیپ ها چند شکلی نشان دادند. قطعه های با وضوح خوب که دارای تکرار پذیری بالایی بودند، برای محاسبات انتخاب شدند. این 27 آغازگر در مجموع 257 قطعه در کل ژنوتیپ ها تکثیر کردند که از بین آنها 158 قطعه چند شکل بودند. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها براساس حضور نوار (یک) و عدم حضور نوار (صفر) با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و به روش UPGMA انجام گرفت. بیشترین و کمترین تشابه ژنتیکی بین ژنوتیپ ها به ترتیب برابر 88% و 30% بدست آمد. در تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ ها در درصد تشابه 64 در 8 گروه مجزا جای گرفتند. همچنین ضریب کوفنتیکی بین ماتریس تشابه و دندروگرام در حد 92/ 0 r =بدست آمد که برازش مناسب دندروگرام به ماتریس تشابه را نشان میدهد. بنابر نتایج بدست آمده ژنوتیپ های مورد بررسی از تنوع نسبتا بالایی برخوردار بودند که نشان دهنده غنی بودن ذخایر ژنتیکی انار در ایران است. همچنین این بررسی نشان داد که از اسامی مشابه ممکن است برای ژنوتیپ‌های متفاوت استفاده شده باشد و یا اینکه در ایجاد کلکسیون‌ها و در هنگام جابجایی ژنوتیپ‌ها ممکن است اختلاط و یا اشتباه بوجود آید. بعلاوه این آزمایش نشان داد که نشانگر RAPD برای گروه‌بندی ژنوتیپ‌های انار یک تکنیک موثر و مفید است.