اثربخشی زراعی سنگ فسفات آسفوردی جزئی اسیدی شده بر روی گیاه کلزا در دو خاک آهکی و غیر آهکی

چکیده
    برای افزایش اثربخشی زراعی نسبی سنگ فسفات آسفوردی یزد، این سنگ فسفات به میزان صفر، 40، 60، 80 و 100 درصد اسیدی گردید و با کود استاندارد(سوپرفسفات تریپل) در حضور تیمار شاهد در دو سطح 50 و 100 میلی‌گرم فسفر در کیلوگرم و کشت گیاه کلزا در دو خاک آهکی و غیرآهکی مقایسه شد. این آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه به اجرا درآمد. فاکتورها شامل میزان اسیدی شدن سنگ فسفات، میزان فسفر اضافه شده و نوع خاک بود. نتایج نشان داد که با افزایش میزان اسیدی نمودن، اثربخشی نسبی بر اساس وزن خشک اندام‌های هوایی و جذب فسفر کل اندام‌های هوایی افزایش معنی‌داری یافت (001/0P<). در استفاده مستقیم(بدون اسیدی نمودن سنگ فسفات) میزان اثربخشی نسبی بسیار کم و بر اساس وزن خشک اندام‌های هوایی و جذب فسفر کل اندام های هوایی به ترتیب 8/0 و 8/1 درصد بود. در 100 درصد اسیدی نمودن( معادل سوپرفسفات ساده) میزان وزن خشک نسبی و جذب فسفر نسبی اندام‌های هوایی به ترتیب 7/75 و 5/67 درصد بودند که نشان داد وزن خشک و جذب فسفر اندام‌های هوایی نسبت به کود استاندارد سوپرفسفات تریپل کم بود اما نسبت به استفاده مستقیم سنگ فسفات بسیار زیاد بوده و تفاوت معنی‌داری با هم داشتند (001/0P<). میزان وزن خشک نسبی اندام‌های هوایی در خاک آهکی(با اکسید آهن آزاد کم) به صورت معنی‌داری از خاک غیر آهکی (با اکسید آهن آزاد زیاد) بیشتر بود (001/0 P<). همچنین میزان وزن خشک نسبی و جذب فسفر نسبی اندام‌های هوایی در سطح 100 میلی گرم فسفر در کیلوگرم نسبت به 50 میلی گرم فسفر در کیلوگرم به صورت معنی‌داری بیشتر بود ) 001/0 P<).