اثر کشت مخلوط ذرت و ماش سبز بر عملکرد، نسبت برابری زمین و برخی از ویژگی های کیفی علوفه

چکیده
   به منظور مطالعه اثرات کشت مخلوط ذرت و ماش سبز بر وزن خشک و برخی از ویژگی‌های کیفی علوفه، آزمایشی در تابستان سال‌های 1385 و 1386 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان به صورت بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. در این آزمایش از بذر ماش محلی گنبد و ذرت هیبرید سینگل کراس550 استفاده شد. آزمایش دوازده تیمار خالص و مخلوط را به صورت ذرت خالص با کنترل علف‌های هرز، ذرت خالص بدون کنترل علف‌های هرز، افزایش 10،20، 30، 40 و50 درصد ماش به ذرت، جایگزینی ماش به جای 25، 50 و 75 درصد ذرت، ماش خالص با کنترل علف‌های هرز و ماش خالص بدون کنترل علف‌های هرز شامل می‌شد. در سال 1386، درصد ماده خشک قابل هضم، درصد کربوهیدرات‌های محلول در آب و درصد خاکستر بیشتر از سال 1385 و درصد پروتئین، درصد فیبر غیرقابل حل در شوینده‌های اسیدی و عملکرد پروتئین کمتر بود. بین تیمارهای مخلوط نیز از نظر کلیه صفات مورد بررسی اختلاف بسیار معنی‌دار وجود داشت. تیمار کشت خالص ذرت با کنترل علف‌های هرز دارای بیشترین عملکرد علوفه (88/14 تن در هکتار)، درصد ماده خشک قابل هضم (14/78) و درصد کربوهیدرات‌های محلول در آب (41/32) و کمترین درصد پروتئین خام (45/8)، درصد فیبر غیرقابل حل در شوینده‌های اسیدی (87/17) و درصد خاکستر (27/4) بود. کمترین عملکرد علوفه (32/4 تن در هکتار)، درصد ماده خشک قابل هضم (36/66)، درصد کربوهیدرات‌های محلول در آب (17)، درصد خاکستر (8/8) و میزان پروتئین (8/0 تن در هکتار) به تیمار کشت خالص ماش بدون کنترل علف‌های هرز تعلق داشت. تیمار کشت خالص ماش با کنترل علف‌های هرز دارای بیشترین درصد پروتئین (63/18) بود. بیشترین عملکرد پروتئین به تیمار افزایش 50 درصد ماش به ذرت تعلق داشت. اثر متقابل سال×کشت مخلوط در مورد عملکرد علوفه در سطح پنج درصد و در مورد عملکرد پروتئین در سطح یک درصد معنی‌دار شد. با توجه به معنی‌دار نشدن اختلاف عملکرد دو تیمار کشت خالص ذرت بدون کنترل علف‌های هرز و تیمار کشت مخلوط افزایش 50 درصد ماش به ذرت و بالاتر بودن عملکرد پروتئین تیمار کشت مخلوط افزایش 50 درصد ماش به ذرت که در نهایت موجب افزایش کیفیت علوفه شد، این تیمار به عنوان بهترین تیمار معرفی می‌گردد.