اثر منبع نشاسته جیره بر تولید و ترکیب شیر، گوارش‌پذیری مواد مغذی و فراسنجه‌های پلاسمای گاوهای شیرده هلشتاین

چکیده
    به منظور مطالعه اثر منبع نشاسته جیره روی عملکرد و فراسنجه‌های پلاسما از 8 راس گاو شیرده چندبار زایش کرده هلشتاین با میانگین روزهای شیردهی 9±83 و میانگین وزن بدن 31±683 کیلوگرم در قالب یک طرح مربع لاتین تکرار شده با 2 مربع و هر مربع با 4 جیره و 4 دوره استفاده شد. جیره‌های آزمایشی شامل گندم، جو، ذرت و سیب‌زمینی خام به عنوان منبع اصلی نشاسته به ترتیب 4/25، 31، 22 و 23 درصد از ماده خشک جیره بودند. نتایج نشان داد که جیره‌های آزمایشی بر مصرف ماده خشک اثر معنی‌داری نداشتند (05/0>P). گاوهای تغذیه شده با جیره‌ی حاوی سیب‌زمینی کمترین تولید شیر خام، شیر تصحیح شده برای چربی و شیر تصحیح شده برای انرژی را تولید کردند (05/0< P). درصد چربی شیر گاوهای تغذیه شده با جیره دارای ذرت در مقایسه با سایر جیره‌ها بالاتر بود اما درصد پروتئین شیر تحت تأثیر جیره‌های آزمایشی قرار نگرفت. گاوهای تغذیه شده با جیره حاوی سیب‌زمینی کمترین بازدهی تولید شیر، بازدهی انرژی خالص شیردهی، تولید نیتروژن شیر و بازدهی استفاده از نیتروژن خوراک را داشتند (05/0<P). جیره‌های دارای گندم و ذرت در مقایسه با جیره‌های دارای جو و سیب‌زمینی، قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، چربی خام و پروتئین خام را به طور معنی‌داری افزایش دادند (05/0<P). جیره‌های آزمایشی بر غلظت گلوکز، کلسترول کل، کلسترول HDL و کلسترول LDL پلاسمای گاوها اثری نداشتند (05/0>P). اما بیشترین غلظت تری‌گلیسرید در پلاسمای گاوهای تغذیه شده با جیره دارای سیب‌زمینی مشاهده شد (05/0<P). با توجه به نتایج به دست آمده، جیره دارای گندم و ذرت، قابلیت هضم مواد مغذی و بازدهی استفاده از انرژی و نیتروژن خوراک و تولید شیر گاوهای شیری را در مقایسه با سیب‌زمینی خام افزایش داد.