اثر شوری آب آبیاری و آبشویی بر خصوصیات شیمیایی خاک و عملکرد گلرنک در منطقه اصفهان

چکیده
    به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف شوری آب آبیاری و تیمار آبشویی بر خصوصیات شیمیایی خاک، عملکرد، اجزای عملکرد دانه گلرنگ و چگونگی تأثیر این دو تیمار بر جذب عناصر سدیم و پتاسیم در برگ‌های گلرنگ آزمایشی به صورت کرت‌های یکبار خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات زهکشی و اصلاح اراضی رودشت اصفهان انجام شد. تیمارهای طرح شامل سه کیفیت آب آبیاری با شوری‌های 35/3 (شاهد)، 77/8 و 21/11 دسی‌زیمنس بر متر به عنوان کرت اصلی و دو تیمار آبشویی شامل بدون آبشویی وآبشویی بر اساس 75 درصد عملکرد محصول گلرنگ به عنوان کرت‌ فرعی لحاظ شدند. نتایج حاصل از تجزیه شیمیایی خاک نشان داد تیمار آبشویی سبب کاهش مقدار SAR و میزان یون سدیم بخصوص تا عمق 30 سانتی‌متری خاک گردید. کاهش مقدار سدیم برای تیمار شوری 35/3 و 77/8 دسی‌زیمنس بر متر به ترتیب معادل 1/11 و 9/2 درصد بودند. در این آزمایش تیمار شوری آب آبیاری تأثیر معنی‌داری بر عملکرد دانه گلرنگ (رقم زاینده‌رود) داشت. با بالا رفتن میزان شوری از 35/3 به 21/11 دسی‌زیمنس بر متر از مقدار عملکرد دانه به میزان 4/67 درصد کاسته شد. عمده تأثیر شوری بر اجزای عملکرد دانه مربوط به میزان بیوماس تولیدی بود که در شوری 21/11 نسبت به 35/3 دسی‌زیمنس بر متر از کاهش 1/71 درصد برخوردار بود. تیمارآبشویی هر چند سبب افزایش عملکرد دانه گلرنگ گردید اما اثر متقابل شوری و تیمار آبشویی تنها برمیزان بیوماس تولیدی معنی‌دار بود. در شوری 21/11 نسبت به 35/3 دسی‌زیمنس بر متر به میزان 2/28 درصد از تجمع پتاسیم کاسته و به مقدار 5/63 درصد بر تجمع سدیم در برگ‌های گلرنگ افزوده شد. در این بین تیمار آبشویی و اثر متقابل شوری و آبشویی تأثیر معنی‌داری بر جذب این دو عنصر نداشتند.