وقتی پایگاه استنادی ایرانی گوی سبقت را از ISI ربود- کاهش نشریات اسلامی ISI

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) اعلام کرد: با وجود افزایش سالانه تعداد نشریات در جهان، تعداد نشریات کشورهای اسلامی در ISI مرتباً در حال کاهش است. به گزارش خبرنگار مهر، دکتر جعفرمهراد با اشاره به توسعه فراگیر و همه جانبه آموزش عالی و تحقیقات علمی کشور و تاسیس موسسات و دانشگاه‌ها در طول سال‌های گذشته از جمله تاسیس ISC در سال 1387، به عملکرد پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اشاره کرد و گفت: یکی از راهبردهای مهم پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گردآوری و نمایه سازی هرچه بیشتر آن دسته از نشریات و مقالات علمی کشورهای اسلامی به زبان های مختلف است که از سال 1387 تا کنون منتشر شده اند. وی گفت: البته نشریات عربی و انگلیسی کشورهای اسلامی از سال 1384 تهیه و در ISC نمایه سازی می شود.   سرپرست ISC خاطرنشان کرد: در این راستا پایگاه ISC رشد چشمگیری داشته است، به گونه ای که سرعت نمایه سازی نشریات با اقدامات صورت گرفته نسبت به سال های اولیه 10 برابر شده است.   وی با ذکر مثالی ادامه داد: در بخش نشریات فارسی، مقالات نمایه سازی شده از 2561 عنوان مقاله در سال 1387 به 25421 عنوان در سال 1390 افزایش پیدا کرده است.   مهراد یادآورشد: این رشد 10 برابری تنها مرهون افزایش تعداد نیروها نبوده و تغییر در روش کار به ویژه خلاقیت در حوزه نرم افزاری در پیشرفت های حاصل در ISC نقش به سزایی داشته است.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) تاکید کرد: تحلیل محتوای زبانی نشریات نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نشان می دهد که تنها 30 درصد نشریات در پایگاه ISI به زبان انگلیسی هستند. در همین حال، 30 درصد به زبان عربی، 29 درصد به زبان فارسی، 6 درصد به زبان ترکی، سه درصد به زبان اردو، یک درصد به زبان مالزیایی و یک درصد به زبان فرانسه است.
  مهراد گفت: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اولین نظامی است که نشریات کشورهای اسلامی را به صورت گسترده و به زبان های ملی این کشورها نمایه سازی می کند.   وی افزود: به دلیل استفاده دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور اعم از دولتی و غیر دولتی، از زیر مجموعه‌های این پایگاه، بر اساس تشخیص و پیشنهاد معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، IP های دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی دریافت و با تعریف IP ها به پایگاه ISC ، هم اکنون تمام موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی کشور به صورت تمام وقت و رایگان به ISC دسترسی دارند.   سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در تحلیل بیشتر عملکرد ISC گفت: مایلم ISI را در برابر ISC در دو دهه گذشته مقایسه کرده و به ثبت و نمایه سازی نشریات کشورهای اسلامی در این نظام بین المللی یعنی ISI بپردازم. تحلیل من آن است که تنها 7/1 درصد از کل نشریات جهان متعلق به کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی است. این بررسی نشان می دهد که با وجود افزایش سالانه تعداد نشریات در جهان، تعداد نشریات کشورهای اسلامی در ISI مرتباً در حال کاهش است.   وی یادآورشد: بررسی همین بازه زمانی که به آن اشاره کردم نشان می دهد که 83 درصد نشریاتی که در ISI نمایه می شوند متعلق به دو منطقه جغرافیایی یعنی آمریکای شمالی و اروپای غربی است.   مهراد ادامه داد: همچنین بررسی انتشارات ISI در طول دو دهه نشان می دهد که بیش از 83 درصد مقالاتی که در ISI نمایه می شوند به زبان انگلیسی بوده و بنابراین پایگاه استنادی علوم جهان اسلام یک چاره برای کشورهای اسلامی و زبان های ملی این نشریات محسوب می شود.   وی با مقایسه نشریات نمایه شده برخی کشورهای اسلامی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و ISI گفت: به عنوان یک نمونه در طول دو دهه گذشته کشورهای جمهوری اسلامی ایران، مالزی، ترکیه، مصر، اردن، عربستان سعودی، پاکستان، لیبی، کویت، آذربایجان، بحرین، بنگلادش و افغانستان به ترتیب 42، 12، 74، 3، 1، 5، 15، 1، 3، 1، 2، 4، 2 نشریه در پایگاه ISI نمایه کرده اند، در حالی که از همین کشورها به ترتیب 1276، 429، 266، 188، 177، 155، 108، 71، 47، 16، 8، 6 و 5 نشریه در ISC نمایه شده است.   سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) افزود: با این توصیف، اعتقاد دارم که کشورهای اسلامی به صورت عینی این تفاوت را لمس خواهند کرد و بر مرجعیت ISC صحه خواهند گذاشت.