دانش آموزان خراسان رضوی تاوان تعطیلات را با اضطراب پس می دهند

مشهد - خبرگزاری مهر: دانش آموزان خراسان رضوی با اعلام برگزاری زود هنگام و فشرده امتحانات از سوی آموزش و پرورش استان تاوان تعطیلات خوش رسمی و غیر رسمی خود را با اضطراب پس می دهند. به گزارش خبرنگار مهر، برگزاری امتحانات دوره متوسطه در بازه زمانی 12 روز، اضطراب دانش آموزان و خانواده ها را افزایش داده است. تعطیلی های اعلام شده از سوی دولت و کاهش ساعات درسی، آموزش و پرورش خراسان رضوی را برآن داشت تا با بخشنامه ای مدارس را وادار سازد از دهم دی برنامه امتحانات را ببندند، این در حالی است که سالهای گذشته از اول یا سوم دی ماه مدارس می توانستند برنامه امتحانی یک ماهه را به دانش آموزان ارائه دهند. برنامه فشرده اعلام شده، زمانبندی بسیاری از معاونین آموزشی را که از پایان آذرماه مشغول چینش دروس و مراقبین امتحانی بودند، بارها به هم زد. این مسئولان مجبور شدند علیرغم دستور بخشنامه ها، باز هم برخی از امتحانات را به دلیل کمیت زیاد عناوین درسی، زودتر از موعد برگزار کنند. یکی از معاونین ناحیه 7 آموزش و پرورش به خبرنگار ما می گوید: وقت اعلام شده از دهم تا 22 دی ماه برای زمان بندی 12 تا 14عنوان درسی بسیار مشکل و محدود است. وی با نارضایتی می افزاید: مسئولان باید از ابتدا فکر پایان ترم را می کردند، چرا این قدر تعطیلی اضافی دادند تا حالا ترکشهای فشار روی همکار و دانش آموز را ما تحمل کنیم. وی می گوید: بارها دانش آموزان و همکاران از این زمان محدود گله داشتند و ما هم به دلیل سیستم متمرکز آموزشی نتوانستیم کاری انجام دهیم. آناهیتا زاهدی دانش آموز سال دوم متوسطه و رشته تجربی یکی از مدارس خاص است. وی معترضانه می گوید: ما 12 عنوان درسی رسمی داریم و کتاب کمبریج و کامپیوتر را هم برخی کلاسها باید امتحان بدهند، واقعا برنامه ریزان فکر نکردند چه طوری باید این همه کتاب را خواند و دوره کرد. نگین عاقبتی دانش آموز پیش دانشگاهی می گوید: من می دانم شب امتحان زمان یادگیری کم است و باید بیشتر دوره کنیم ولی خیلی از درسهایمان به تعطیلی خورد و معلمان مجبور شدند این اواخر ترم تند تند درس بدهند، راستش ما از آن درسهاهیچ نفهمیدیم؛ حالا اضطراب امتحان هم به نگرانی کنکور اضافه شد. زهره واله دبیر عربی مدارس مشهد نیز گله من می گوید: اگر از همان ابتدا اعلام می شد که قرار است امتحانات به تاخیر بیافتد، ما با آرامش درس می دادیم، کلاسهای دوشنبه من بیشتر به تعطیلی خورد و چون قرار بود از سوم دی ماه امتحانات شروع شود من مجبور شدم با عجله تدریس کنم و این یعنی فشار مضاعف روی بچه هایی که باید قواعد را خوب بیاموزند تا بتوانند تمرین ها را انجام دهند. اضطراب امتحان کارشناسان سنجش و اندازه گیری معتقدند، احساسات یا حالت ناخوشایند توام با عوارض بدنی و رفتاری که قبل از امتحان تا زمان برگزاری آزمون به وجود آمده و موجب ضعف حافظه و تمرکز و کاهش اعتماد به نفس می شود، اضطراب امتحان است. متخصصان تعلیم و تربیت معتقدند هر موضوعی هر قدر هم که جالب باشد، زمانی که با آگاهی از ارزیابی آن توسط دیگران مطالعه شود؛ ما را دچار اضطراب و استرس می کند و هر کدام از ما بارها این حالت را تجربه کرده ایم که با اسم امتحان دچار اضطراب می شویم. یکی از مشاوران مدارس تیز هوشان مشهد می گوید: پس از اعلام برنامه امتحانی فشرده مراجعات دانش آموزان مبنی بر ترس و دلهره داشتن از امتحان به اتاق من افزایش یافت. وی می افزاید: مخصوصا دانش آموزانی که میزان مطالعه ترمشان در حد لازم نبوده یا کلاسهای فوق زبان خارجه، المپیاد یا هنری داشتند درصد بیشتری از این مراجعان را تشکیل داد. وی می افزاید: در یکی از کلاسها نتایج تستهای اضطراب امتحان درصد بالایی داشت، همچنین تست و خود سنجی استرس نیز علائم خوبی را نشان نداد. وی ادامه می دهد: من فکر می کنم با این اتفاق بایستی روشهای آرامش آموزی و برنامه ریزی صحیح مطالعه امتحان را به دانش آموزان آموخت. این کارشناس علوم تربیتی پیشنهاد می دهد: البته خانواده ها نیز باید ما را یاری داده و محیطی امن برای فرزندان فراهم آورند. قبل امتحان راضیه حافظ کارشناس ارشد و مشاور مراکز مشاوره مشهد درخصوص توصیه های امتحانی به دانش آموزان می گوید: خود را به جای معلم قرار داده و سوال امتحانی مطرح کنید، از دانش آموزان قوی و ضعیف کلاس هم بخواهید سوال طرح کنند، آنها راجمع آوری کرده و مطالعه کنید. وی می افزاید: مطالعه دقیق و عمیق موضوعات و ایجاد ارتباط ذهنی بین آنها و یادگرفته های قبلی بسیار کارساز است. وی با بیان اینکه مرور کردن و به یاد آوردن دروس امتحانی و یادگیری نکات اصلی مطلب از مهمترین اقدامات این زمان است، یادآور می شود: دانش آموزان هنگام مطالعه نباید استراحت و ورزش را فراموش کنند، هر 90 دقیقه مطالعه 15 دقیقه استراحت لازم دارد. وی با اشاره به تشویق خود پس از انجام طرح سوال، مطالعه عمیق و ورزش، تشکیل گروه مطالعاتی سه یا چهار نفره با انگیزه بالا را در یادگیری و مرور مطالب کمک کننده معرفی می کند. وی شب امتحان را شب یادآوری و مرور مطلب می داند. شب امتحان این کارشناس مسائل تربیتی به دانش آموزان می گوید: شب قبل از امتحان باید از مشاجرات خانوادگی و تماشای بیش از حد تلویزیون و رفت و آمد در اتاقها دوری کرد. حافظ خوردن شام مختصرو سبک و زود تر استراحت کردن را تاکید می کند و می افزاید: قبل از خواب وسایل تان را آماده کرده و روی تنفس خود تمرکز کنید، از 100 تا یک را برعکس بشمارید و با هر عدد کلمه آرامش را تکرار کنید. وی دوش گرفتن با آب ولرم را سبب جذب اکسیژن توسط منافذ پوست دانسته ومی گوید: با این کار آمادگی ذهنی بهتری پیدا می کنید. صبح امتحان مطالعه جانبی و خارج از موضوع امتحان اصلا توصیه نمی شود. این را حافظ می گوید و معتقد است دانش آموزان اگر در این زمان احساس نیاز می کنند تنها خلاصه ها را باید مرور کرده و از یادگیری مطلب تحلیلی بپرهیزند. وی می افزاید: موقع مرور اجازه ندهید ذهنتان منحرف و متوجه افکار ناراحت کننده مثل شکست شود، ضمن آنکه خوردن صبحانه کارکرد مغز را افزایش می دهد. وی توصیه می کند صبح امتحان باید زودتر از منزل خارج شد و در صورت امکان با کمی پیاده روی احساس شادابی بیشتری کرد. وی اطلاع از زمان و مکان امتحان و دوری از بحثهای نگران کننده در خصوص آزمونها با سایرین را نیز بسیار مفید می داند. شرکت در امتحان کارشناسان تعلیم و تربیت تاکید می کنند،10 دقیقه قبل از امتحان نوشیدن آب خنک، حتی اگر تشنه نیستیم کمک کننده است. حافظ با بیان اینکه اگر امتحان در کلاس خودتان برگزار می شود سر جایتان بنشینید، به دانش آموزان می گوید: روی صندلی جایی برای گذاشتن وسایل ایجاد کنید، آرام بنشینید، به صندلی تکیه بزنید و عضلاتتان را رها کنید. وی می افزاید: تنفس عمیق، دور کردن هر برداشت نابه جا از امتحان نیز بسیار کار ساز است، ضمن آنکه اگر دیدید سطح اضطرابتان بالا رفت، تجسم تصویری خوشایند از یک منظره و کامل کردن جزئیات آن بهترین کاری است که می توان انجام داد. وی توجه به توصیه های معلم قبل از شروع امتحان و تند شروع نکردن را یادآور می شود و می گوید: باید از پاسخ به پرسشهای آسان آغاز کرد و قبل از پاسخ، فرمولها و نکات کلیدی را پشت برگه نوشت تا ذهن سبک تر ادامه بدهد. این مشاور با بیان اینکه بین امتحان برای رفع خستگی چشم، دست و گردن بهتر است کمی استراحت کرد، می افزاید: خوش خط نوشتن و عجله نکردن در ارائه پاسخ نامه هم از دیگر شیوه های کاربردی است زیرا ناخودآگاه ذهن برای یادآوری؛3 تا 8 دقیقه وقت لازم دارد. وی معتقد است همیشه یک پاسخ ضعیف بهتر از ننوشتن است و اگر در مورد سوالی حضور ذهن نداشتید،هر کلمه از آن که به ذهنتان رسید را یادداشت کنید، مطمئن باشید آن رابه خاطر خواهید آورد؛ اگر مطلب در ذهنتان ثبت شده باشد. این کارشناس تربیتی اذعان می دارد: اگر دچار وقفه فکری شدید، کلمه آرام باش را در ذهن زمزمه کنید، در چرک نویس مربعی بکشید، پرسش را در مرکز و ایده هایی را که به ذهنتان می رسد در چهار طرف آن بنویسید، سپس سعی کنید این ایده ها را به هم ربط دهید. اقدامات بعد از امتحان معمولا دانش آموزان وقتی آزمونی را خراب می کنند، ذهنشان را درگیر می کنند، در این حالت بهتر است 2 تا 3 ساعت استراحت کرد و سپس به مطالعه درس بعدی پرداخت. ارزیابی واقع بینانه شکست، پیدا کردن علل و عدم تکرارآن می تواند راهکار خوبی باشد. این را مشاور یکی از مدارس پسرانه مشهد می گوید و ابراز می دارد: مقصر ندانستن دیگران در شکستهایمان، یافتن نقاط ضعف و برنامه ریزی برای رفع آن هم توصیه می شود وی می گوید:  اگر امتحانی را با موفقیت به پایان رساندید، حتما خود را تشویق کنید و انجام موفقیت آمیز یک آزمون را وظیفه جبری خود ندانسته و به خود پاداش دهید.