بسیاری از وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه تفکر راهبردی نیست

به گزارش خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو»، دکتر محمد اسحاقی، معاون برنامه ریزی و هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی و دکتر مظفر نامدار، دبیر انجمن علوم انسانی شب گذشته در برنامه زاویه به بحث در خصوص عملکرد شورای عالی انقلاب در حوزه علوم انسانی پرداختند.

معاون برنامه ریزی و هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص اینکه آیا سیاست‌گذاری سازمان‌ها و نهادهای مختلف در حوزه علوم انسانی متمرکز است یا خیر، گفت: در حوزه راهبرد چند حوزه وجود دارد؛ سیاست‌گذاری، برنامه ریزی، اجرا و پایش و نظارت که در این میان حوزه سیاست‌گذاری به صورت متمرکز با شورای عالی انقلاب فرهنگی است و اجرا به سازمان‌ها و دستگاه های مختلف سپرده می‌شود از این روست که اقدامات می‌تواند متنوع و متکثر باشد.

اسحاقی در باب تداخل کارها در شورا و ورود آن به حوزه اجرا گفت: تداخلی وجود نداردف این تقسیم کاری است که در شورا صورت گرفته است و در مورد مسئله ای مثل بازنگری سرفصل‌ها تقسیم کار این است که تدوین پیش نویس‌ها به وسیله پژوهشگاه است و تأیید این سرفصل‌ها در شورای تحول و ارتقاي علوم انسانی و کمیته های تخصصی شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت می‌پذیرد.

وی خاطرنشان کرد: شورا بر اساس وظایف خود در جایگاه راهبردی است، اصلاً چنین نیست که شورای عالی سرفصل تدوین کند، شورا می‌بایست هماهنگی، رصد، پایش، میزان عمق و نفوذ و اثر سیاست‌ها را در حیطه اختیار خود داشته باشد اما نه در حد اجرا. معاون برنامه ریزی و هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: اجرایی کردن با اجرا متفاوت است شورا کاری که انجام می‌دهد اجرایی کردن است و تلاش می‌کند مصوبات اجرایی شود؛ اقدامات راهبردی شورا عبارت است از: تدوین سیاست‌ها، تصویب سیاست‌ها و تقسیم کار.

اسحاقی گفت: می‌پذیرم در حوزه علوم انسانی تا وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم ولی باید قبول کرد تلاش‌های زیادی در این سه دهه برای تولید علوم انسانی اسلامی و بومی شده است؛ به اضافه اینکه باید دید آیا سه دهه برای رسیدن به وضعیت مطلوب کافی است؟ تولید نظریه پشت سرهم کتاب چاپ کردن نیست این امر به زمان زیرساختی نیاز دارد.

وی افزود: سازمان و دانشگاه‌هایی در طول این سال‌ها بوجود آمده‌اند که خروجی این‌ها دانشجویانی است که به سمت توسعه نظریه می‌روند؛ ما در حوزه‌هایی مثل حقوق، اقتصاد و جامعه شناسی آثاری داریم که بیانگر این امر است.

معاون برنامه ریزی و هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به اصرارهای مجری برنامه برای نام بردن از این آثار و کتب تنها به ذکر انتشارات سمت و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه اشاره کرد و گفت: در حال حاضر برای نام بردن از کتب موجود در این حوزه حضور ذهن ندارم!

که این امر با این پاسخ مجری برنامه مواجه شد که این انتشارات نیز کاری جز ترجمه علوم انسانی غربی را انجام نمی‌دهند. صحبتی که برای آن پاسخی وجود نداشت.
دبیر انجمن علوم انسانی گفت: من معتقدم قاعده شرح وظایف شورا در این قسمت است، اما ما شاهدیم که در حوزه اهداف از سال 76 به بعد دامنه وظایف شورا وسیع شد، در حالی که در مرحله ای این و وظایف 7 – 8 مورد بود الان 30 و خرده ای است. مظفر نامدار ادامه داد: به عقیده من بسیاری از این حوزه‌ها تفکر راهبردی نیست و جزو رسالت شورا نمی‌باشد؛ مثلا در آخرین شرح وظایف شورا بندی موجود دارد در باب احیا امور دینی و تبلیغ آن که به عقیده من این طرح کاربردی است نه راهبردی، در مورد سرفصل‌ها هم چنین است حوزه تدوین سرفصل‌ها نه راهبردی بلکه اجرایی و کاربردی است.

وي گفت: شورا باید کارهای حاشیه ای را کنار بگذارد و تمرکز را بر حوزه راهبرد قرار دهد، شورا امروز در جنگ نرم در جبهه مقدم است، اگر اجرا شود دیگر راهبرد نیست، اگر شورای عالي زمینه اجرا را فراهم نمی‌بینید یک جا آزمایشی طرح را به اجرا بگذارید و آن را به عنوان الگو معرفی کنيد.

دبیر انجمن علوم انسانی تصریح کرد: اگر گفته می‌شود تحول ایجاد شده است باید نمادهای این تحول را در بیرون دید، در حیطه علوم انسانی این کارها منجر به اثرگذاری نشده است به طوری که امروز بیشترین آسیب برای انقلاب اسلامی از حوزه علوم انسانی است، باید دید چرا این تلاش‌ها منجر به تولید نشد، تولید به معنای تولید قدرت به مفهوم حل معضلات و تولید نظریه.

نامدار گفت: از سال 76 مقام معظم رهبری ما را به سمت علوم انسانی سوق می‌دهند اما ما موفق نبوده ایم، تمرکز شورا در بعد راهبردی در حیطه تولید نیست، نکته ای می‌گوییم تا به آن فکر شود، دانشکده های علوم انسانی ما که از زمان رضا خان در ایران تشکیل شده است وظیفه تولید نداشته است و تا الان این ساختار خیلی دگرگون نشده است، حرکت از تقلید به سمت تولید به عنوان یک جریان عام در دانشکده های ما وجود ندارد.

وي در پايان گفت: تولید احتیاج به سرمایه دارد، برای اینکه ذخایر تبدیل به سرمایه شود باید شورا 4 کار را انجام دهد: 1 ارائه برنامه راهبردی برای شناسایی ذخایر، 2 برنامه راهبردی برای استخراج ذخایر، 3 تصفیه و 4 تبدیل این ذخایر به سرمایه.